عصر اعتبار- در سالهای اخیر صنعت پرداخت شاهد ظهور فناوریهای جدیدی است که حول پولهای دیجیتالِ رمزگذاری شده و «بلوکچِین» شکل گرفته است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار»، در دومین روز همایش پنل تخصصی «پولهای رمزی» با حضور دکتر شهاب جوانمردی (مدیرعامل شرکت فناپ)، دکتر ولیاله فاطمی (عضو هیأت مدیره بانک ملی)، محمدابراهیم مقدم نودهی (مدیرعامل بانک تجارت)، دکتر نادر قاسمی (رئیس واحد پژوهشهای فناوری و نوآوری شرکت خدمات انفورماتیک)، سعید خوشبخت (مدیر تحقیقات شرکت آریاتک) و دکتر نیما امیرشکاری (مدیر گروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی) برگزار شد. ریاست این نشست را دکتر سید احمدرضا جلالی نائینی (مدیر گروه پول و ارز پژوهشکده پولی و بانکی) بر عهده داشت.
در ابتدای این نشست، دکتر نادر قاسمی صحبت خود را با ارائه تعریفی از بلوکچین در پولهای رمزی آغاز کرد: بلوکچین در واقع دفترکل است و تفاوت آن با سایر دفاتر کل مورد استفاده در بانک این است که به صورت توزیع شده، عمومی و باز است. وی با تاکید بر اینکه بلوکچین حاوی تراکنشهای انتقال ارزش است و این ارزش لزوماً میتواند پول نباشد افزود: در حال حاضر کاربرد بلوکچین انتقال پول در بینکوین است و زنجیره بلوکچین در واقع مانند یک لیست انتخاب است که تراکنشها را از لحاظ زمانی به هم متصل مینماید. رئیس واحد پژوهشهای فناوری و نوآوری شرکت خدمات انفورماتیک در رابطه با کاربرد بلوکچین در بانک گفت: در حال حاضر حدود 30 درصد موسسات مالی در مرحله اثبات مفهوم هستند و حدود 40 درصد در مرحله مطالعه و تعیین استراتژی به سر میبرند. وی در ادامه به تشریح نمونهای از پیادهسازی موفق که عملیاتی شده است پرداخت.
در ادامه دکتر نیما امیرشکاری گفت: تئوری بلوکچین از سال 2009 شروع شده و در حال حاضر به یک بلوغ نسبی دست یافته است. وی در خصوص نحوه کار و استفاده از بلوکچین در خلق و تبادل ارزش چنین گفت: از گذشته بشر بر اساس تکنولوژی و ماهیت نیاز خود راهکارهایی را برای تراکنش و مبادلات ایجاد کرده و به مرور زمان نسبت به تغییر و تحول در این راهکارها تلاش نموده است. دفتر کلی که در بانکها وجود دارد به صورت متمرکز و با دسترسی خصوصی است، علت اصلی این تمرکز و خصوصی بودن نیز نیاز داشتن به یک واسط مطمئن است ولی در حال حاضر مدلهای ریاضی و خرد جمعی میتواند جایگزینی مناسب برای نقش واسط باشد. مدیر گروه بانکداری الکترونیک در ادامه افزود: در بلوکچین نیز همانند اینترنت یک صاحب مشخص و معین وجود ندارد و هر دو به صورت عمومی هستند. در اینترنت یکسری سرور وجود دارد که میزبان دادههای اصلی است، در بلوکچین این مفهوم به صورت کاوندگان و کاربران تعریف شده است. کاوندگان دستگاههایی هستند که از طریق یکسری عملیات ریاضی تصادفی بلوکها را به هم متصل میکنند، که پروسهای زمانبر و هزینهبر است. کاوندگان برای تصاحب کارمزد پس از هر تراکنش با هم رقابت و از طریق عملیات بازبینی تصادفی برای پیدا کردن کلید مربوطه تلاش میکنند که این امر میتواند مدت زمانهای متفاوتی طول بکشد و هر کاوندهای که اول موفق شود کارمزد آن بلوک را متعلق به خود کرده و به محض اتمام فرآیند اتصال، آن را توزیع میکند. او این نکته را یادآور شد که فرایند کاوش یک روش جدید بر پایه فناوری موجود است.
محمدابراهیم مقدم نودهی با بیانی ساده به تعریف بلوکچین پرداخت. وی در صحبتهای خود به هراسی که در سطح جهان در مواجه با چنین پدیده نوظهوری به وجود آمده اشاره کرد و این نکته را یادآور شد که ترس در این حوزه مانعی بر وضع قوانین است و باید برای پدیدهای که به وجود آمده بستر قانونی را فراهم کرد. در واقع یک پدیده جدید را نمیتوان رد کرد و در صورت وضع قوانین و بسترسازی مناسب بانکها میتوانند از این فناوری برای فعالیتهای خود بهره گیرند.
دکتر جلالی نائینی مدیر گروه پولی و ارزی پژوهشکدهی پولی و بانکی در این پنل اذعان داشت: در سالهای اخیر صنعت پرداخت شاهد ظهور فناوریهای جدیدی است که حول پولهای دیجیتالِ رمزگذاری شده و «بلوکچین» شکل گرفته است. وی فناوری «بلوکچین» را نوعی دفتر ثبت مبادلات توصیف کرد که جایگزین دفاتر کل شده است. وی با اشاره به تحول صنعت بانکداری در ثبت مبادلات عنوان کرد: در دهههای گذشته با توسعهی فناوری، دفاتر کل الکترونیکی جانشین دفاتر کل حجیم و کاغذی شده است.
جلالی نائینی اذعان داشت: هرچند تحولات دفاتر کل در سالهای قبل موجب افزایش کارایی و بهرهوری در شبکهی بانکی شده است اما در سالهای اخیر ظهور دفاتر ثبت توزیع شده، افق جدیدی را در روی صنعت پرداخت گشوده است. به گفتهی این اقتصاددان برجسته ویژگیِ این تکنولوژی این است که بر خلاف دفاتر کل مرسوم درنظام بانکی، چه در شکل سنتی و چه در شکل مدرن آن، ثبت مبادلات روی پول یا هر دارایی به صورت غیرمتمرکز صورت میپذیرد. وی با اشاره به نوظهور بودن این تکنولوژی و پولهای رمزی اذعان داشت: علیرغم رواج بیشتر این نوع از پولها، این پولها از جمله داراییهای ریسکی و پرنوسان به شمار میروند که سرمایهگذاری روی این داراییها را به یک سرمایهگذاری ریسکی تبدیل کرده است.