به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، قاچاق یکی از فاکتورهای اصلی مخرب اقتصاد کشور است که برخی تصمیم‌های اشتباه دولت به تشدید آن دامن می‌زند. عواملی همچون نوسان‌های ارزی می‌تواند انگیزه قاچاق را افزایش دهد و در این میان سوءاستفاده‌گران برای نگهداری اجناس قاچاق خود به دنبال انبارهای غیر رسمی در حاشیه تهران و برخی شهرهای دیگر کشور هستند.

در مورد وضعیت کالاهای قاچاق و انبارهای مشکوک موجود در اطراف تهران، گفت‌وگویی تفصیلی با امیرمحمد پرهام‌فر مدیرکل دفتر مبارزه با قاچاق ارز و پولشویی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز داشتیم که به شرح زیر است:
شناسایی رویه‌هایی که قاچاق  را ممکن می‌کردند

- دولت برای مبارزه با قاچاق چه اقداماتی را در دستور کار خود قرار داده است؟

پرهام‌فر: دولت در بخش‌های اجرایی و ارگان‌ها که تحت اختیار دارد برخوردهای جدی را برای مبارزه با قاچاق کالا و ارز مدنظر قرار داده است، حتی دعوتی از بخش‌های خارج از بدنه دولت که می‌توانند در مبارزه با قاچاق مؤثر واقع شوند، شده است تا با همکاری‌های لازم و مکمل نواقص موجود به طور کامل رفع شود.

در سال‌های اخیر با رویه‌هایی که باعث سوءاستفاده قاچاقچیان می‌شد، شناسایی و مقابله شد، به عبارت دیگر محل‌هایی که امکان ورود قاچاق از آنجا وجود داشت، به طور کامل مسدود شد.

واردکنندگان‌ قانونی موانع و مراحل بسیاری برای وارد کردن اجناس خود به کشور دارند اما قاچاقچیان‌ برای ورود کالاها و محموله‌های قاچاق هیچ چالشی را پیش‌رو ندارند و حقوق دولتی را نمی‌پردازند. به همین دلیل مبارزه با قاچاق به مصداقی از حق ستانی از تمام تولید‌کنندگان، مصرف‌کنندگان، وارد‌کنندگان و غیره است.

گاهی واردات قانونی برخی کالاها نیازمند اخذ مجوز‌هایی مانند مجوز و تأیید استاندارد است اما کالاهای قاچاق بدون تأییدیه‌های لازم وارد کشور می شوند و امکان به خطر انداختن سلامت و بهداشت تمام افراد را در پی دارد.
بررسی دشوار اجناس مجوزدار

- در برخی فروشگاه‌ها با تبلیغ خرید مستقیم کالا از بانه‌ و با قیمت اندک‌تری نسبت به بازار در فروشگاه‌های تهران و یا فضای مجازی دیده شده است، آیا این اجناس قاچاق هستند؟

پرهام‌فر: در شهرهای مرزی همچون بانه‌ بازارچه‌های رسمی وجود دارند و حتی معابر مختلفی که در گذشته وجود داشت شناسایی و در صورت صلاحدید برخی از  آنها تبدیل به معابر رسمی شدند، بنابراین برخی از کالاهای موجود در بازارچه بانه‌ به شیوه رسمی ورود پیدا کرده است.

در ساماندهی کالاهای مرزی فاکتورهایی‌ مدنظر قرار گرفته شده، به طوری که خروج کالای تجاری مرزی که با معافیت‌های ویژه وارد کشور شده است، حق استفاده در دیگر استان‌ها و به عبارتی سرزمین اصلی را ندارند. اگر کسی خواهان خروج آن کالا از منطقه مرزی است باید حقوق ورودی مربوط به تعرفه آن کالا را پرداخت کرده و از شورای مبادلات عرضه استان مجوزهای لازم را اخذ کند.

در شبکه‌های مجازی تبلیغ‌هایی برای فروش اجناس مختلف از کیش، بانه‌ و یا دیگر مناطق مرزی وجود دارد که باید بررسی شود آیا این کالاها  از طریق مبادی رسمی وارد کشور شده‌اند و یا به شکل قاچاق به سرزمین اصلی نفوذ پیدا کرده‌اند.

بین مناطق آزاد و بازارچه‌های مرزی باید تفکیک قائل شد چرا که در مناطق آزاد ساکنان معافیت‌های 80 درصدی دارند و به عبارتی معافیت‌های در نظر گرفته برای آنها با افراد خارجی برابری می‌کند اما در بازارچه‌های مرزی و یا کالاهای ملوانی‌، اجناس با معافیت حق ورود به کشور را پیدا می‌کنند اما حق خروج از منطقه  بدون داشتن مجوز شورای سطح عرضه را ندارند. قانون و آیین‌نامه جدید هم به این موضوع اذعان دارد.

بخش اول گفت‌وگو را اینجا بخوانید: برخی‌ مدیران با امضای طلایی به تداوم قاچاق دامن می‌زنند
پایتخت بیشترین انبار غیر رسمی را در اطراف خود دارد

- سامانه‌های راه‌اندازی شده جدید گمرک چه نقشی در مبارزه با قاچاق دارند؟

پرهام‌فر: گردش کالا و وضعیت انبارهای مهم در سامانه‌های طراحی شده به طور شفاف ثبت و اعلام می‌شود بنابراین امکان رصد و پایش برای مسئولان مربوطه وجود دارد.

این رصد‌های شفاف و به روز موجب شده تا قاچاقچیان‌ از انبارها‌ی ثبت شده، فراری شوند و به انبارهای غیر رسمی در اطراف تهران و یا دیگر شهرها روی آورند اما به علت اینکه بازار مصرف پایتخت بازار بزرگتری به نسبت دیگر شهرهاست، این انبارهای غیرمجاز در بیشتر موارد در اطراف شهر تهران متمرکز شده است.

در واقع این انبارهای غیررسمی که در اطراف تهران وجود دارند به عنوان انبار به ثبت نرسیده است و به طور عمده کالاهای قاچاق در مکان‌هایی همانند خانه‌ها، سوله‌ها، باغ‌ها، زمین‌های کشاورزی، دامپروری‌ها، اماکن متروکه، پارکینگ خانه‌ها و غیره نگهداری می‌شوند.
برخورد با انبارهای غیر رسمی دشوار است

- چه برخوردی برای مقابله با انبارهای غیررسمی در نظر گرفته‌اید؟

پرهام‌فر: کنترل این محل‌ها به علت اینکه از اماکن عمومی محسوب نمی‌شوند، نیازمند دستور مقام قضایی است. یعنی نیروی انتظامی و یا دیگر ضابطان‌ باید به طور موردی دستور قضایی اخذ کنند.

طولانی و دشوار بودن شناسایی و اخذ حکم قضایی برای برخورد و مقابله با این انبارها، موجب شده تا نگهداری محموله‌های قاچاق در انبارهای غیررسمی طی سال‌های اخیر شدت گیرد.

به طور طبیعی به هر میزان که ورود و نگهداری کالای قاچاق سخت شود، قاچاقچیان‌ به دنبال یافتن مسیری جدید برای حفظ منافع خود هستند که شناسایی شِگرد‌ها و شیوه‌های جدید آنها گاهی نیازمند زمان است اما به هر حال سعی در ایجاد محدودیت در این عرصه را داریم.
قاچاقچیان بدون دردسر خاصی محموله خود را منتقل می‌کنند

- چند درصد از کالاهای قاچاقی‌ که در آمار کشفیات وجود ندارند از طریق این انبارها در بازار توزیع می‌شوند؟

پرهام‌فر: درصد مشخصی را نمی‌توان به مجموع قاچاق‌هایی که از این طریق به بازار ورود کرده است، اختصاص دهیم اما ناامن بودن انبارهای رسمی موجب شده تا دیگر هیچ انبار تحت نظارتی حاضر به پذیرش ریسک نگهداری از کالای قاچاق نشود و همین انبارهای غیرمجاز یکی از دغدغه‌های اصلی قاچاق را آسان کرده است.

قاچاقچیان‌ گاهی‌ محموله‌های خود را با استفاده از ثبت سفارشی برای حمل و نقل با وسایل نقلیه‌ای همچون وانت‌ بار به مکان مدنظر خود منتقل می‌کنند. در واقع در بیشتر موارد دستگاه وانت بار کرایه‌ای بدون اطلاع از وضعیت قانونی و یا قاچاق بودن اجناس، محموله را به اماکن غیررسمی منتقل کرده و تحویل انباردار غیرمجاز می‌دهد.