عصر اعتبار- پیش از ظهور شبکه های اجتماعی در گذشته نه چندان دور مدل ارتباطی یک سویه ای از طرف بنگاه ها با مشتریان حاکم بود، مدل معروف «فرستنده؛ پیام؛ گیرنده».
به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار»، این مدل ارتباطی در گذشته اثر بخش بود، زمانی که آگاهی مردم از موضوعات مرتبط زندگی روزمره چندان گسترده نبود، اما این مدل با ظهور گوشی های هوشمند در مسیر تغییر قرار گرفت، از این برهه به بعد مدل ارتباطی یک سویه به مدل ارتباطی تعاملی تغییر کرد.
اگر در مدل قبل گیرنده تحت تاثیر فرستنده و پیام قرار داشت در مدل جدید گیرنده کاملا بر فرستنده پیام تاثیر گذار شد. در مدل ارتباطی تعاملی گیرنده محض وجود ندارد و هر گیرنده در صورت لزوم به فرستنده پیام تبدیل می شود.
با توجه به این تغییرات طبیعی است که سازمان ها و بنگاه های اقتصادی با گرایش به سمت ابزار ارتباطی نوین زمینه را برای بهره مندی تمام قد سازمان خود از امکانات و بسترهای ایجاد شده در این فضای تعاملی فراهم کنند.
یکی از ابزارهای ارتباطی تعاملی در کشور ما که توانسته در مدت زمان کوتاه به نفوذ قابل توجهی در میان مردم برسد شبکه اجتماعی «اینستاگرام» است.
اینستاگرام به عنوان یک رسانه اجتماعی فراگیر، حضور پررنگی در جامعه دارد و توانسته با اتکا به بستر عکس و ویدئو جایگاه مستحکمی در میان شبکههای اجتماعی در ایران از آن خود کند، ضمن آنکه با گسترش استفاده از تلفنهای همراه در سالهای اخیر، بر محبوبیت این شبکه اجتماعی که بر بستر تلفن همراه طراحی شده افزوده شده است.
براساس آمار های جهانی ضریب نفوذ اینستاگرام در ایران، 29درصد است و 24 میلیون کاربر فعال ایرانی در این شبکه اجتماعی حضور دارند که ایران را در رتبه هفتم جهانی کاربران این شبکه اجتماعی قرار داده که سهم قابل توجهی است.
اینستاگرام غیر از کاربردهای شخصی، در سالهای اخیر از سوی شرکتها نیز مورد توجه قرار گرفته و در این میان با توجه به محبوبیت بالای خود در جامعه طبیعتا بانک ها و بیمه ها باید حضور پررنگ و قدرتمندی در اینستاگرام داشته باشند، هر چند بررسیهای ما نشان میدهد بخش زیادی از این سازمان ها هنوز نتوانستهاند بهخوبی از پتانسیل این شبکه اجتماعی استفاده کنند و حضور کمرنگی در آن دارند.
اینستاگرام را میتوان به نوعی بیلبوردی دائمی و اختصاصی برای شرکت ها دانست و به همین دلیل شرکتها در بازار جهانی به خوبی توانستهاند از توان آن استفاده کنند. زیرا از یکسو میتواند زمینه تبلیغاتی مناسبی برای فعالیت شرکتها باشد و از سوی دیگر زمینه ارتباطی تعاملی دوسویه و مستقیم با مخاطبین(مشتریان بانک ها و بیمه ها) را فراهم کند.
اینستاگرام در ایران از حدود 4 سال پیش بهمرور فراگیر شد و هم اکنون قدیمیترین شبکه اجتماعی معتبر فعال در ایران است هرچند بررسی زمان ورود حضور بانک ها و بیمه ها به این شبکه نشان میدهد بخش عمدهای از این شرکت ها تا سه سال پیش اعتقادی به این رسانه اجتماعی نداشتند چراکه تاریخ ورود اکثر آنها به این شبکه اجتماعی به سال 1394 بازمیگردد. البته در این میان بانک های پاسارگاد، سامان، دی و کشاورزی از سال 1393 در آن حضور دارند.
ضریب نفوذ بالا در کنار پایین بودن قیمت استفاده از این شبکه اجتماعی ایجاب می کند که سازمان ها با فراهم سازی شرایط مناسب از جمله برنامه ریزی دقیق، تولید محتوی مناسب و توجه به خواست مخاطب بتوانند از مزیت های این شبکه به طور کامل بهره ببرند موضوعی که به دلیل بی توجهی تصمیم گیران این عرصه چندان پر رونق نیست.
به منظور شناخت دقیق میزان فرصت شناسی بانک ها و بیمه ها برای بهره مندی از مزیت ها این شبکه اجتماعی صفحات آنها را در اینستاگرام مورد بررسی قرار دادیم که نتایج نشان دهنده بی توجهی محض بخش عمده ای از بانک ها و بیمه ها به فرصت ایجاد شده برای تعامل با مشتریان در این بخش است.
در این گزارش به بررسی صفحات بانک ها در شبکه اجتماعی اینستاگرام می پردازیم و به زودی در گزارشی وضعیت بیمه ها نیز منتشر خواهد شد.
بانک ها
تقریبا تمامی بانک ها در اینستاگرام حضور دارند به غیر از دو بانک توسعه صادرات و مهر اقتصاد که البته این جنبه کمی حضور بانک ها در این عرصه است.
از منظر کیفی مهمترین شاخصی که می تواند نشان دهنده اثرگذرای حضور بانک ها در اینستاگرام باشد تعداد تعقیب کننده های هر صفحه است. از این منظر بانک پاسارگاد با 141 هزار تعقیب کننده در صدر قرار دارد.
در خصوص محتوایی مطالب متنوعی در صفحه اینستاگرام این بانک بارگذاری شده است که شامل انواع خدمات، معرفی محصولات، معرفی شعب، مطالب مناسبتی و ... است، ضمن اینکه این بانک از IG tv اینستا گرام نیز برای معرفی خدمات و انتشار اخبار هفتگی خود بهره برده است، در مجموع 723 پست در صفحه این بانک منتشر شده است.
بانک شهر با 104 هزار تعقیب کننده در رده دوم قرار دارد، 20 اسفند 94 نخستین پست این بانک در اینستاگرام منتشر شده که از آن تاریخ تاکنون یکهزار و 132 پست در صفحه این بانک منتشر شده است. بیشتر پست های منتشر شده در صفحه این بانک مناسبتی و در حوزه برندینگ بانک است که نشان دهنده بی توجهی مسئولان این بانک به معرفی خدمات به مشتریان است. این بانک سه ویدیو از طریق IG TVمنتشر کرده است این در حالی است که حضور این بانک در شبکه های تلویزیونی برای معرفی خدمات نسبت به بانک های دیگر پر رنگ تر است.
بانک ملی با 62 هزار و 20 تعقیب کننده در رده سوم بانک های فعال در اینستاگرام حضور دارد. 10 فروردین 96 اولین پیام در این صفحه منتشر شده و تعداد کل پیام های ارسالی این صفحه 278 پیام است. پیام های منتشره در این صفحه نیز حول موضوعاتی نظیر معرفی خدمات، محصولات و انواع مناسبت ها می باشد ضمن اینکه تعداد ویدئوهای منتشر در این صفحه خیلی کم است.
چهارمین بانک در میان بانک های حاضر در اینستاگرام بانک تجارت است که 52 هزار 600 تعقیب کننده دارد، نکته جالب در خصوص صفحه این بانک نام آن است. نام صفحه بانک تجارت در اینستاگرام با عنوان «موبایل بانک تجارت» فعال است که کمی عجیب به نظر می رسد. بیشتر مطالب این صفحه نیز مربوط به گرامیداشت مناسب های مختلف است و کمتر پیامی در خصوص معرفی خدمات و محصولات در آن مشاهده می شود، ضمن اینکه بخش عمده ای از امکانات اینستاگرام هنوز مورد توجه مسئولان بانک تجارت قرار نگرفته است.
بانک آینده با 37 هزار و 400 تعقیب کننده در رده پنجم بانک ها قرار دارد. بررسی صفحه بانک آینده در اینستاگرام نشان می دهد این بانک تقریبا از تمامی امکانات این شبکه بهره برد. مطالب منتشره در این صفحه نیز بسیار متنوع و کامل است.
نکته جالب رده ششم بانک های حاضر در اینستاگرام حضور بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در این رده است. صفحه نهاد فرهنگ ساز و ناظر شبکه بانکی 28 هزار و 300 تعقیب کننده دارد. بیشتر مطالب منتشر در این صفحه مربوط به اخبار بانک مرکزی و کمتر پیامی با هدف فرهنگ سازی در این صفحه منتشر شده است این در حالی است که یکی از وظایف ذاتی بانک مرکزی افزایش آگاهی مردم درباره مسایل جاری نظام بانکی است.
در رده هفتم بانک های حاضر در اینستا گرام بانک ملت قرار دارد که محتوای منتشر شده در این صفحه شامل معرفی خدمات و مناسبات مختلف این بانک است، البته صفحه ای به نام باشگاه مشتریان بانک ملت نیز در اینستاگرام فعال است که 54 هزار تعقیب کننده دارد علاوه بر این دو صفحه دیگر نیز با نام بانک ملت در این شبکه راه اندازی شده است که البته چندان فعال نیست. بانک ملت تنها بانکی است که چهار صفحه در اینستا گرام دارد.
در رده هشتم بانک های حاضر در اینستاگرام بانک گردشگری با 18 هزار و 100 تعقیب کننده قرار دارد. محتوی منتشر شده توسط این بانک نیز مانند اکثر بانک ها به موارد مناسبتی معطوف می شود و کمتر پست ارسالی این بانک با هدف معرفی خدمات و محصولات صورت گرفته است.
بانک سامان هم از جمله معدود بانک هایی است که تقریبا از همه ظرفیت های اینستاگرام بهره برده است. این بانک با 17 هزار و 500 تعقیب کننده در رده نهم قرار دارد ولی به لحاظ محتوایی در گروه بانک های برتر قرار دارد.
دهمین بانک در این رده بندی از منظر تعداد تعقیب کننده بانک صادرات است. این بانک با 14 هزار و 100 تعقیب کننده در معرفی محصولات و خدمات خود به خوبی عمل کرده است ولی برخی از امکانات این شبکه اجتماعی را دست نخورده باقی گذاشته. نکته جالب در خصوص این بانک وجود دو صفحه موازی با صفحه اصلی بانک است که البته غیر فعال است.
در ادامه جدول رده بندی به ترتیب بانک های رسالت، سرمایه، ایران زمین، مسکن، قرض الحسنه مهر ایران، رفاه کارگران، انصار، اقتصادنوین، دی، پارسیان، کشاورزی، قوامین، حکمت ایرانیان، سپه قرار دارند که اکثریت محتوی منتشره توسط این بانک ها مناسبتی بوده و بخش عمده ای از آنها نخواسته اند که از امکانات شبکه اجتماعی اینستاگرام برای تعامل با مشتریان استفاده کنند.
چهار بانک کارآفرین، خاورمیانه، توسعه تعاون و صنعت معدن در انتهای رتبه بندی بانک های فعال در اینستاگرام قرار دارند که کمتر از یک هزار تعقیب کننده دارند.