به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار»، اسقاط به معنای ساقط کردن و از بین بردن است. بنابراین، اسقاط کافه خیارات به معنای از بین بردن تمام اختیاراتی است که قانون یا توافق برای فسخ معامله به طرفین می‌دهد. به عبارت دیگر، زمانی که در یک قرارداد شرط اسقاط کافه خیارات ذکر می‌شود، طرفین معامله حق فسخ آن را به هر دلیلی، حتی اگر در قانون برای آن دلیل حق فسخ در نظر گرفته شده باشد، از دست می‌دهند.

به گفته ی الهام قاسمی وکیل پایه یک دادگستری، این نوع اسقاط ممکن است در برخی حالات به تبعات حقوقی نامطلوب یا دعاوی قانونی منجر شود، به خصوص اگر این اسقاط به طور فاحش و با نقض شرایط منصفانه انجام شود؛ قطعا شما دچار زیان بزرگی خواهید شد.

اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش  یعنی چه؟
بنابراین، وقتی که در یک قرارداد به «اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش» اشاره شود، منظور این است که یکی از طرفین تمامی خیارات و اختیارات موجود در قرارداد را به طور غیر قابل برگشت و فاحشه اسقاط کند. به عبارت دیگر، طرفی در این صورت از همه اختیارات و حقوق ممکن صرفا به دلیل اختیاری یا شرطی انصراف می‌دهد، حتی اگر این انصراف به شدت ناعادلانه یا غیر منصفانه باشد.

درواقع، در برخی از قراردادها، شرطی ذکر می‌شود که به موجب آن، طرفین تمام خیارات خود را، حتی خیار غبن فاحش را، ساقط می‌کنند. غبن به معنای ضرر و زیان است. غبن فاحش زمانی است که ضرر و زیان یکی از طرفین معامله به طور قابل توجهی زیاد باشد. به عنوان مثال، اگر شخصی ملکی را به دو برابر قیمت واقعی آن به دیگری بفروشد، خریدار به خیار غبن فاحش استناد کرده و می‌تواند معامله را فسخ کند. اما اگر در قرارداد شرط اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش ذکر شده باشد، خریدار حق فسخ معامله را حتی در صورت غبن فاحش نیز از دست می‌دهد.

مفهوم اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش چیست؟
«اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش» یک اصطلاح حقوقی است که معمولا در قراردادها یا معاملات تجاری به کار می‌رود. این اصطلاح به ویژه در حوزه قانون تجارت و تفسیر قراردادها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در معاملات، طرفین برای حفظ حقوق خود، اختیاراتی دارند که به آنها «خیار» گفته می‌شود.

خیارات انواع مختلفی دارند، از جمله خیار عیب، خیار غبن، خیار شرط و ...  یکی از شروطی که گاها در قراردادها ذکر می‌شود، «اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش» است. در این مقاله به بررسی این شرط، معنای آن و تبعات قانونی آن می‌پردازیم.

خیارات در قراردادها
برای درک بهتر اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش ابتدا به مفاهیم نهفته در این اصطلاح می‌پردازیم و جزئیات آن را بررسی می‌کنیم. در ادامه به معنی قانی خیاز و خیارات در قراردادها اشاره شده است. خیار در لغت به معنای اختیار و انتخاب است. در اصطلاح حقوقی، خیار به اختیار فسخ یا برهم زدن عقد به واسطه یک عیب یا نقص در معامله یا به دلیل شرطی که در ضمن عقد گذاشته شده، اطلاق می‌شود.

بنابراین در یک قرارداد، طرفین ممکن است برخی شرایط یا اختیارات را برای خود در نظر بگیرند که این شرایط به عنوان خیارات شناخته می‌شوند. خیارات معمولاً به طرفین اختیاراتی اعطا می‌کنند که به آنها اجازه می‌دهد در شرایط خاصی، تصمیم‌هایی را انجام دهند یا از حقوق خود استفاده کنند. در ادامه به بررسی خیارات مختلف می‌پردازیم:
1_ خیار غبن
یکی از انواع خیارات، خیار غبن است که به معنای انصراف یکی از طرفین از حقوق و اختیاراتی است که در یک قرارداد ممکن است داشته باشد. با داشتن یک خیار غبن، یک طرف حق دارد که در زمان‌ها یا شرایط معین، از ادامه قرارداد منصرف شود یا از یک شرط یا حق اعمال نکند.
2_ خیار عیب
زمانی که معامله‌ای انجام می‌شود و بعداً مشخص می‌شود که مورد معامله دارای عیب است، به خریدار حق فسخ معامله را می‌دهد.
3_ خیار شرط
زمانی که در ضمن عقد شرطی گذاشته می‌شود و آن شرط انجام نشود، به مشروط‌له (کسی که شرط به نفع او شده است) حق فسخ معامله را می‌دهد.
4_ خیار تدلیس
زمانی که یکی از طرفین معامله با فریب و نیرنگ طرف دیگر را به انجام معامله راضی کند، به طرف فریب‌خورده حق فسخ معامله را می‌دهد.
5_ خیار تبعض صفقه
زمانی که در یک معامله معاوضه، یکی از عوضین (چیزهایی که مبادله می‌شوند) به طور قابل توجهی از دیگری کم‌ارزش‌تر باشد، به زیان‌دیده حق فسخ معامله را می‌دهد.
6_ خیار تفلیس
زمانی که در یک معامله، ثمن (قیمت) معامله به طور کامل پرداخت نشود، به بایع (فروشنده) حق فسخ معامله را می‌دهد.
7_ خیارات ولو
عبارت خیارات ولو به معنای اختیارات یا شرایطی است که به نظر می‌رسد ممکن است اعمال شوند، اما واقعا بر اساس شرایط واقعی ترتیب نخواهد شد یا با انتخابی که می‌توانست صورت بگیرد متفاوت خواهد بود.

عبارت اسقاط کافه نیز به معنای انتقال یا تخلیه همه یا بیشتر حقوق یا اختیارات موجود در یک قرارداد یا توافق است. به عبارت دیگر، این اصطلاح به کار برده می‌شود تا نشان دهد که یک طرف از تمامی حقوق یا اختیاراتی که در اختیار دارد، صرف نظر می‌کند.

تبعات قانونی استفاده از این بند در قراردادها
تبعات قانونی اسقاط کافه خیارات ولو خیار غبن فاحش می‌تواند به موقعیت و شرایط قراردادی و قوانین محلی مربوط باشد. به‌طور کلی بعضی از تبعات قانونی آن را می‌توان موارد زیر دانست:
1_ از بین رفتن تمام اختیارات فسخ معامله
مهم‌ترین تبعه این شرط، از بین رفتن تمام اختیاراتی است که قانون یا توافق برای فسخ معامله به طرفین می‌دهد.
2_ عدم امکان فسخ معامله در صورت وجود عیب یا غبن
حتی اگر بعد از معامله مشخص شود که مورد معامله دارای عیب بوده یا یکی از طرفین به طور قابل توجهی ضرر کرده است، طرفین حق فسخ معامله را نخواهند داشت.
3_ استحکام معامله
با اسقاط کافه خیارات، معامله از ثبات و استحکام بیشتری برخوردار می‌شود و احتمال فسخ آن به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
4_ محدودیت حق دفاع از حقوق
در مقابل، اسقاط کافه خیارات، حق دفاع از حقوق طرفین معامله را نیز محدود می‌کند.
5_ احتمال سوء استفاده
این شرط می‌تواند زمینه را برای سوء استفاده یک طرف معامله از طرف دیگر فراهم کند.

اسقاط کافه خیارات در تنظیم قولنامه به نفع یا ضرر خریدار؟
ذکر شرط اسقاط کافه خیارات در قولنامه، به ویژه اسقاط خیار غبن فاحش، عموما به ضرر خریدار است. زیرا در این صورت، اگر خریدار بعد از معامله متوجه شود که ضرر قابل توجهی کرده است، دیگر نمی‌تواند معامله را فسخ کند و باید متحمل ضرر و زیان شود. البته، ذکر این شرط در برخی موارد می‌تواند به نفع هر دو طرف باشد. به عنوان مثال، در معاملات ملکی، ممکن است فروشنده برای اینکه خیالش از بابت فسخ معامله توسط خریدار راحت باشد، شرط اسقاط کافه خیارات را در قولنامه ذکر کند.

نکاتی در مورد اسقاط کافه خیارات
شرط اسقاط کافه خیارات باید به طور صریح و روشن در قرارداد ذکر و توسط هر دو طرف معامله به طور آگاهانه و با رضایت کامل امضا شود. اسقاط کافه خیارات فقط در مورد همان معامله‌ای که در آن شرط شده است، اثر دارد و شامل سایر معاملات نمی‌شود.