به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از ایسنا، دکتر حسین افشین معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری در گفت‌وگوی ویژه خبری اظهار داشت: بر اساس این آیین‌نامه، به دانشجویان دکتری ماهانه تسهیلات بسیار خوبی اعطا می‌شود که مبلغ آن حدود 15 میلیون تومان خواهد بود. این تسهیلات به دانشجویانی تعلق می‌گیرد که بتوانند شاخص‌های تعیین‌شده را طی دو سال با موفقیت به انجام برسانند.

وی ادامه داد: در صورتی که دانشجویان موفق به انجام این شاخص‌ها شوند، این تسهیلات به صورت بلاعوض در اختیار آنها قرار می‌گیرد. در غیر این صورت، دانشجویان می‌بایست این تسهیلات را با نرخ بهره صفر درصد بازپرداخت کنند.

معاون علمی رئیس جمهور با تاکید بر اینکه این برنامه در همکاری نزدیک با وزارت علوم اجرا می‌شود و هدف آن تشویق و تقویت فعالیت‌های پژوهشی و علمی دانشجویان دکتری است، خاطرنشان کرد: این اقدام می‌تواند زمینه‌ای مناسب برای رشد علمی و پژوهشی در کشور ایجاد کند و نقش عمده‌ای در حمایت از دانشجویان تحقیقاتی ایفا کند.

تقویت زیرساخت‌های کشور با عملیاتی شدن 80 درصدی قانون جهش تولید دانش‌بنیان

افشین تأکید کرد: قانون جهش تولید دانش‌بنیان در صورت اجرای کامل می‌تواند زیرساخت‌های کشور را به طور قابل توجهی تقویت کند. اجرای این قانون که تاکنون زیر 10 درصد بوده است، به بیش از 80 درصد خواهد رسید و نقش مهمی در توسعه ظرفیت‌های علمی و اقتصادی ایفا خواهد کرد.

«ایران‌ساخت» نمایشگاهی برای عرضه کاردستی‌های فناورانه

افشین در ادامه اظهار داشت: نمایشگاه ایران ساخت فرصتی برای حضور شرکت‌های فناوری است که در لبه علم و فناوری حرکت می‌کنند و تجهیزات مورد نیاز برای تست و آزمون پیشرفته را تولید می‌کنند.

وی ادامه داد: نمایشگاه ایران ساخت فرصتی برای عرضه کاردستی‌های فناورانه است؛ یعنی تجلی اعتماد به نفس فناوران در تولید محصولات پیشرفته است و بازدید از این نمایشگاه برای عموم مردم به ویژه دانش‌آموزان می‌تواند در شکل‌گیری باور ملی و اعتماد به نفس به این که می‌شود محصول ایرانی تا این حد پیشرفته باشد.

وی تاکید کرد: ایران ساخت میزبان 300 شرکت است و معاونت علمی از خرید تجهیزات عرضه شده در این این نمایشگاه بسته به سطح فناوری از 10 تا 40 درصد حمایت اختصاص می‌دهد.

مرجعیت علمی کشور باید بهبود یابد

معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در ادامه خاطرنشان کرد: بعضی‌ها می‌گویند چاپ مقاله به چه دردی می‌خورد؟! باید حواسمان باشد که هم دانشی که به صنعت و نوآوری تبدیل می‌شود اهمیت دارد و هم حرکت بر لبه دانش و تولید علم حائز اهمیت است. زنجیره شکل گرفته میان فعالیت اساتید دانشگاه از تولید علم تا تربیت دانشجو، شکل‌گیری شرکت‌های دانش‌بنیان و تولید محصولات نوآورانه نباید تحت تأثیر تصمیمات دولتی قرار بگیرد؛ ما فقط باید نقش تشویقی در قسمت‌هایی داشته باشیم که برای ارتقای جایگاه علمی کشور نیاز به تقویت دارد.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، تأکید کرد: اجازه نخواهم داد شرکت‌های دولتی در حوزه‌های تولیدی که شرکت‌های خصوصی و دانش‌بنیان عملکرد خوبی دارند، ورود کنند. ما یک شورای راهبری مخصوص شرکت‌های دانش‌بنیان داریم که در آن به بررسی وضعیت تولید شرکت‌ها می‌پردازیم؛ این شورا بررسی می‌کند و در صورت لزوم، شرکت‌های دولتی را از تولید محصولات مشابه منع خواهد کرد.

هوش مصنوعی

معاون علمی رییس جمهور با اشاره به آخرین وضعیت اساسنامه سازمان ملی هوش مصنوعی خاطرنشان کرد: سازمان هوش مصنوعی قرار است سازمانی برنامه‌ریز است نه تصدی‌گر. در غیر این صورت علم موجود در سازمان از پویایی خارج می‌شود و کاربردی نخواهد بود. این سازمان برنامه‌ریز و ناظر است و زیرساخت‌های مورد نیاز را توصیه می‌کند تا متولیان امر فراهم کنند.

وی با تاکید بر اینکه نباید مانع فعالیت‌های وزارتخانه‌ها در حوزه هوش مصنوعی شویم بلکه سازمان هوش مصنوعی باید برنامه هر نهاد را دریافت کند و پس از تصویب آن نظارت بر اجرای آن را برعهده بگیرد، اظهار داشت: هنوز مشخص نکرده‌ایم که ورود به هوش مصنوعی در چه حوزه‌هایی با ریسک بالاست؛ این سازمان وظیفه این دسته‌بندی و نظارت بر توسعه هوش مصنوعی در کشور را دارد. روند تعیین ریاست سازمان هوش مصنوعی پس از تصویب اساسنامه مشخص خواهد شد.

افشین با اشاره به ضرورت ایجاد سازمان هوش مصنوعی در کشور، افزود: ممکن است خطایی از سوی تنظیم‌گر هوش مصنوعی صورت گیرد و سوال اینجاست که آیا مقصر کسی است که برنامه هوش مصنوعی را نوشته؟ مقصر کسی است که از این برنامه استفاده کرده است؟ این مسایل باید در جایی حل و فصل شود.

وی اظهار کرد: ممکن است صدا و تصویر من با هوش مصنوعی تدوین شود و مصاحبه‌ای از من منتشر شود و آیا فردی که این تدوین را انجام داده است، مرتکب جرم شده است یا خیر؟ در این شرایط درستی یا نادرستی تصویر برای ما مشخص نیست و لازم است نهادی به آن رسیدگی کند که در این زمینه به سازمانی نیاز است.

افشین در پاسخ به این سوال که آیا ریاست این سازمان دستیار ویژه رئیس جمهور در امور هوش مصنوعی شود یا خیر، با بیان اینکه نمی‌توان به این سوال پاسخ داد، یادآور شد: بسته به نحوه تنظیم اساسنامه هوش مصنوعی، ریاست آن مشخص خواهدشد که به چه صورتی خواهد بود.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهوز با بیان اینکه مفهوم دستیار هوش مصنوعی با دستیار سازمان هوش مصنوعی متفاوت است، خاطر نشان کرد: اینکه پرسیده شود معاون علمی دستیار علمی رئیس جمهور است یا فرد دیگر دستیار علمی ایشان است، پاسخ آن را باید رئیس جمهور اعلام کند.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس‌جمهور با اشاره به ایجاد دستیار هوشمند دولت توضیح داد: در هوش مصنوعی داده‌های بسیاری در اختیار داریم که بر اساس آنها قرار است تصمیمات مناسب اتخاذ شود. به عنوان نمونه می‌خواهیم قانونی در مجلس مصوب کنیم که نمی‌دانیم این قانون چه اثری در جامعه دارد و قادر به شبیه‌سازی مناسب نیستیم، ولی با استفاده از هوش مصنوعی از داده‌هایمان برای تصمیم‌گیری‌های مناسب بهره برداری می‌کنیم.

معاونت علمی متولی هوش مصنوعی در برنامه هفتم

دکتر افشین اعلام کرد: در قانون برنامه هفتم، معاونت علمی به عنوان متولی حوزه هوش مصنوعی شناخته شده است. نیروی انسانی، زیرساخت، سکوی پیشرفت هوش مصنوعی و داده، چهار حوزه کلیدی برای پیشرفت در این زمینه محسوب می‌شوند.

وی ادامه داد: برنامه تربیت نیروی انسانی در این حوزه از شروع سال تحصیلی 1403 از طریق سرفصل هوش مصنوعی برنامه ریزی شد؛ 30 استاد تأیید شده‌اند و تدریس در دانشگاه‌ها از مهرماه آغاز شده است. این روند به‌روزرسانی دروس هر ترم ادامه خواهد داشت.

به گفته معاون علمی رئیس جمهور، بنیاد ملی علم ایران از تمام پایان نامه‌های دکتری حمایت می‌کند ولی میزان این حمایت‌ها در شش حوزه فناورانه، یک و نیم برابر شده است. قرار است تا اردیبهشت، مجهزترین سیستم پردازشی GPU کشور ایجاد شود که به‌طور کلی در خدمت بخش خصوصی و دانشگاه‌ها قرار خواهد گرفت؛ در 100 روز گذشته مقدمات این پروژه آماده شده است.

وی افزود: برای راه‌اندازی سکوی ملی، دو ماه پیش با یکی از دانشگاه‌های برتر کشور قرارداد همکاری بسته‌ شده است. نسخه آزمایشی این سکو قرار است در اسفند ماه معرفی شود و نسخه نهایی آن نیز در شهریور ماه به بهره‌برداری خواهد رسید.

مسکن نخبگان؛ دغدغه‌ای که نیاز به توجه فوری دارد

معاون علمی رئیس جمهور در خصوص روند مهاجرت نخبگان به ویژه در رشته‌های فنی و مهندسی، اظهار کرد: در این زمینه باید ببینیم که چرا نخبگان ما مهاجرت می‌کنند. این مساله، موضوعی سیاسی-اقتصادی و اجتماعی است و باید دید که در این حوزه‌ها چه کارهایی می‌توان انجام داد.

وی مهمترین دلیل مهاجرت نخبگان را مسایل اقتصادی و صنعتی دانست و افزود: این گفته به این معنا است که فرد مشاهده می‌کند که به نسبت دانش و یافته‌های خود می‌تواند در کشور ایده خود را به محصول تبدیل کند یا خیر؟

افشین با بیان اینکه بنیاد ملی نخبگان آنقدر قدرت ندارد که همه مسائل مرتبط با امور نخبگان را مرتفع کند، خاطر نشان کرد: ما سازمانی داریم که نمی‌تواند کلیه مسایل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را حل کند و عموما این مسایل بیشتر به معاونت علمی بر می‌گردد نه به بنیاد ملی نخبگان.

وی یکی از مسایل مهم حوزه نخبگان را مسکن نخبگان عنوان کرد و ادامه داد: در این زمینه باید مساله مسکن نخبگان را مرتفع کنیم. در همه دنیا به این صورت است که فردی که نخبه است، ملکی را می‌گیرد و در قالب اجاره به شرط تملیک، ملک را صاحب می‌شود، ولی در کشور ما در قانون جهش مسکن از همه اقشار حمایت شده به جز نخبگان و این گلایه در رابطه با این قانون وجود دارد.

افشین اضافه کرد: در این زمینه متنی را ارائه دادم که در قانون بودجه بحث مسکن نخبگان را مطرح کنیم که نشد، ولی باید تلاش کنیم که این مساله را در قالب لایحه مرتفع کنیم. ولی در کنار آن با استانداران مسکن نخبگان را پیگیری می‌کنم و در برخی از استان‌ها در این زمینه خوب پیش رفتند.

معاون علمی رئیس‌جمهور شهر یزد را در این زمینه پیشرو دانست و یادآور شد: در این طرح وقتی زمین در اختیار نخبگان قرار گیرد، با اعطای وام با بهره مناسب، نخبگان می‌توانند صاحب خانه شوند.

وی، مذاکره با استاندار استان اصفهان و شهرداری تهران را گام دیگر معاونت علمی برای رفع مشکلات مسکن نخبگان عنوان و اظهار کرد: ما در حال پیگیری این موضوع هستیم تا بتوانیم این مشکل اساسی را حل کنیم.

مواجهه کشور با دو نوع مهاجرت نخبگان

افشین با تاکید بر اینکه تامین مسکن نخبگان باید تبدیل به دغدغه استان‌ها شود، افزود: در مذاکره با استانداران اعلام کردم که ما با دو نوع مهاجرت روبرو هستیم؛ یک نوع آن مهاجرت نخبگان از استان‌ها به تهران و یا شهرهای اطراف بزرگتر و نوع دیگر مهاجرت از کشور به خارج است و ما باید با هر دو نوع مهاجرت مقابله کنیم.

رییس بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه آذربایجان غربی بالاترین میزان مهاجرت استانی را دارد، گفت: این استان دارای بالاترین میزان نخبگان است، ولی مهاجرت نخبگان این استان به شهرهای همجوار بسیار شدید است. تعداد زیادی از نخبگان این استان به استان‌های دیگر چون آذربایجان شرقی، کردستان و تهران و زنجان می‌روند.

وی تاکید کرد: از این رو یکی از دغدغه استانداران باید این باشد که نخبگان خود را در داخل استان حفظ کنند، وگرنه استان‌ها نمی‌توانند پیشرفت کنند. حفظ نخبگان در استان‌ها در سایه همکاری با معاونت علمی است و برای حفظ نخبگان نیاز است تا به منظور ایجاد اشتغال آنها و تبدیل ایده‌هایشان به محصول، تسهیلات اعطا کنیم. با این حمایت‌ها حتما نخبگان در محل زندگی خود می‌مانند.

به گفته این مقام مسوول، استان قم برای تامین مسکن نخبگان در مرحله پیگیری است و در استان اصفهان چندین مکان را برای استقرار مسکن نخبگان پیشنهاد داده‌اند.

افشین تاکید کرد: نهضت تامین مسکن نخبگان باید در کشور صورت گیرد و رسانه ملی نیز باید این موضوع را از ما و استانداران پیگیری کند.