به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از ایسنا، بهاالدین حسینی هاشمی – مدیر عامل اسبق بانک صادرات – با اشاره به عوامل و زمینه‌های بروز نوسانات ارزی اخیر در بازار ارز غیر بازرگانی و آزاد گفت: در رابطه با نوسانات اخیر نرخ ارز به ویژه اینکه در دو ماه اخیر که مسیر هیجانی را در پیش داشت، عوامل درونی و بیرونی بسیاری اثرگذار است. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که در مدت اخیر بر بازار ارز اثرگذار بود، رویکرد تک نرخی کردن ارز است. این سیاست نرخ ارز را از نرخ دستوری خارج کرد و متعاقب آن دیگر دولت مستلزم آن نیست که مجبور به توزیع ارز در بازار غیر تجاری باشد.

جوسازی ذی‌نفعان نوسانات ارزی

وی با اشاره به پیامد مثبت حرکت به سمت تک نرخی کردن ارز و همچنین خلع ید از کاسبان نوسانات ارزی گفت: برخی کسانی که در بازار غیر تجاری ارز هستند و تقاضای ارزی دارند، در گذشته و پیش از تغییر رویکرد دولت برای حرکت به سمت تک نرخی کردن ارز، از بازار ارز رانت کسب می‌کردند و بی شک امروز بسیاری از کسانی که از چند نرخی بودن ارز منتفع می‌شدند، در تلاش هستند که با جوسازی در بازار آزاد، دولت و سیاست‌گذار پولی را وادار کنند که ارز را با نرخ‌های کمتر، توزیع کند تا در نهایت بتوانند از رانت ارزی به نفع خود کسب سود کنند.

افزایش تقاضا با نزدیکی به پایان سال

مدیر عامل اسبق بانک صادرات، ادامه داد: علاوه بر این، هر ساله، سه ماهه پایانی سال، زمانی است که بازار به استقبال تورم سال آینده می‌رود. همچنین تقاضاهای ارزی در سه ماهه پایان سال با افزایش روبرو است. در سه ماهه آخر سال تقاضای ارز در بازار آزاد برای تورهای مسافرتی وجود دارد. همچنین کسانی که قصد انجام سفر خارجی در ایام نوروز را داشته، از ماه‌های قبل سعی می‌کنند ارز مورد نیاز خود را برای سفر خارجی به مرور جمع‌آوری کنند.

حسینی هاشمی افزود: با این حال، در بخش تامین ارز تجاری نیز، بازار کشور و تولیدکنندگانی از جمله در زمینه مواد غذایی و به ویژه پوشاک در ماه‌های اخر سال در جهت افزایش تولید خود برای تامین نیاز بازار، نیاز ارزی بیشتری دارند. همچنین، از آنجایی که پایان سال و آغاز سال جدید با ماه رمضان هم زمان است، برای تامین نیازهای کالاها و همچنین مواد غذایی تقاضای ارز نیز بیشتر از سال‌های دیگر است. بنابراین، در سه ماهه پایانی سال، تقاضا برای ارز به طرز چشمگیری افزایشی است.

وی تصریح کرد: در طرف دیگر، عوامل خارجی مانند آمدن ترامپ به عنوان رئیس جمهوری جدید در آمریکا، یکی درگیر از عوامل روانی اثرگذار بر بازار آزاد ارز است. همچنین وقایع و تحولات منطقه‌ای که در سوریه و لبنان رخ داد نیز بر بازار ارز اثرگذار بود.

واسطه‌ها؛ ذینفعان ورود و دخالت دولت در بازار آزاد

این کارشناس بانکی با اشاره به لزوم عدم دخالت دولت در بازار آزاد و فروکش شدن تدریحی حباب دلار و تعدیل نرخ آن در بازار آزاد گفت: در گذشته شرایط به نحوی بود که در زمان نوسانی شدن بازار آزاد و رشد روند قیمت ارز، کسانی که از ورود و دخالت دولت در بازار آزاد سود می‌بردند، واسطه‌ها بودند؛ به طوری که در شرایط صعودی ارز خود را فروخته و با جوسازی زمینه را برای ورود و دخالت دولت برای کاهش نرخ هیجانی ارز فراهم می‌کردند و پس از ورود و دخالت دولت و کاهشی شدن قیمت ارز اقدام به خرید ارز می‌کردند و از این شرایط و جوسازی بیش‌ترین انتفاع را می‌بردند.

حسینی هاشمی گفت: به نظر می‌رسد که دولت در این شرایط نباید در بازار آزاد ارز دخالت کند تا درس عبرتی برای کسانی شود که از نوسانات هیجانی کسب سود می‌کنند و با جو سازی، ارز گران قیمت را به مردم فروخته و ارز ارزان قیمت را پس از مداخله بازار ساز و سیاست‌گذار خریداری می‌کردند.

باید تنش‌ها و ریسک‌های سیاسی را کاهش داد

وی ادامه داد: در طرف دیگر باید اقدامات دولت به نحوی باشد که اخبار خوب را به اقتصاد و جامعه مخابره کند. همچنین پرواضح است که تنش سیاسی به نابسامانی در عرصه اقتصادی نیز دامن می‌زند. هرچه باشد، باید پذیرفت که در یک سال گذشته تحولات سیاسی داخلی از جمله تغییر دولت باعث شد که نوسانات اقتصادی در بازار رخ دهد. با این حال، خروجی انتخابات در کشور هرچه باشد، انتخاب مردم است و گروه‌های سیاسی رقیب نیز باید به رای مردم احترام گذاشته و اقداماتی انجام ندهند که سیاست‌ها و تلاش‌های اقتصادی دولت را بی اثر کند.

باید به اصلاحات اقتصادی دولت زمان داد

این مدیرعامل اسبق بانک صادرات، اظهار کرد: به هر حال، رئیس جمهوری جدید و دولت او در ماهه‌های اخیر به روی کار آمده و برنامه‌هایی را در دستور کار خود دارد، بنابراین باید به دولت مجال و فرصت لازم داده شود تا بتواند برنامه‌ها و اصلاحات مد نظر خود را عملی کند و تا زمانی که برنامه عملی نشود، نمی‌توان نتیجه آن را مشاهده کرد. اصلاحات اقتصادی زمان بر است و به زمینه سازی نیاز دارد و حداقل دولت باید در دو سال اول کار خود، مورد حمایت قرار بگیرد تا دچار تردید در انجام تصمیمات و اصلاحات اقتصادی خود نشود.

حسینی هاشمی ادامه داد: هدف گیری در سیاستگذاری پولی و مقامات اقتصادی دولت درست و مناسب است. ما امروز در حال حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز هستیم که بسیاری از تقاضاهای کاذب را از بین می‌برد، ثروت ملی به حراج نمی‌رود، رانت ارزی توزیع نمی‌شود و فرار سرمایه و خروج پول از کشور نیز رخ نمی‌دهد.

وی در پایان گفت: با این حال، برای تحقق این سیاست ارزی و جلوگیری از پیامدهای منفی آن، باید از اقشار کم درآمد حمایت کرد. به عبارتی سیاست‌های حمایتی اقتصادی دولت باید مورد بازنگری قرار بگیرد و برای اقشار کم درآمد ثروت ایجاد کرد. برای مثال در خصوصی سازی‌ها آنها را در درآمدها شریک کرد. به آنها معافیت‌های مالیاتی داد تا فشار کمتری از اصلاحات اقتصادی را متحمل شوند و بتوانند اصلاحات اقتصادی را با هزینه کمتری بر کشور اعمال کرد. همچنین، تخصیص یارانه‌های به اقشار مختلف باید مورد بازنگری قرار بگیرد؛ چراکه بسیاری از اقشار و سطوح طبقات اقتصادی در کشور از یارانه‌های یکسانی برخوردار هستند که باید این یارانه‌ها به نفع اقشار کم درآمد بازتوزیع شود.