
عصر اعتبار- بانکهای مرکزی در سه سال گذشته هر سال بیش از ۱۰۰۰ تن طلا جمعآوری کردهاند که نسبت به میانگین ۴۰۰ تا ۵۰۰ تنی دهه قبل، افزایش قابلتوجهی داشته است. این شتاب قابلتوجه در سرعت جمعآوری طلا در شرایطی رخ داده است که نااطمینانیهای ژئوپلیتیک و اقتصادی، چشمانداز مدیران سرمایهگذاری و سرمایهگذاران را به طور یکسان، تیره و تار کرده است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از دنیای اقتصاد، بانکهای مرکزی جهان در هر یک از سه سال گذشته، بیش از 1000 تن طلا به ذخایر خود افزودهاند. این مقدار، به طور قابلتوجهی بیشتر از میانگین 400 تا 500 تنی در طول دهه گذشته است. نظرسنجی جدید شورای جهانی طلا (WGC) که از 25 فوریه تا 20 مه امسال از بین بانکداران مرکزی جهان جمعآوری شد، حاکی از تداوم این روند است.
مشابه نتایج بررسیهای قبلی، بیشتر بانکهای مرکزی، دیدگاه خوبی نسبت به نگهداری طلا دارند. اکثریت پاسخ دهندگان به نظرسنجی شورای جهانی طلا (95 درصد) بر این باورند که ذخایر طلای خود را در 12 ماه آینده افزایش خواهند داد. امسال، 43درصد از پاسخ دهندگان بر این باورند که ذخایر طلای خود آنها نیز در همین دوره افزایش خواهد یافت. این آمار نیز نسبت به سالهای اخیر، رکورد محسوب میشود. به علاوه، هیچیک از پاسخدهندگان، کاهش ذخایر طلای خود را در سال 2025 پیشبینی نکردند. عملکرد خوب طلا در زمان بحران، تنوعبخشی به سبد داراییها و نقش طلا به عنوان سپر تورمی، دلایل مهمی هستند که اشتیاق بانکهای مرکزی را برای جمعآوری بیشتر طلا در سال آینده توجیه میکنند. علاوه بر این، ویژگیها و نقش منحصر به فرد طلا به عنوان یک دارایی استراتژیک همچنان توسط بانکهای مرکزی مورد توجه است. اکثریت پاسخدهندگان (73 درصد) داراییهای دلاری خود را در طول 5 سال آینده کمتر حال حاضر برآورد میکنند.
این بانکهای مرکزی همچنین بر این باورند که سهم سایر ارزها مانند یورو، ین و رند درکنار طلا در همین دوره افزایش خواهد یافت. پاسخ بانکهای مرکزی به نظرسنجی اخیر، نشاندهنده مدیریت فعالانه این بانکها در ذخایر خود است. در حالی که افزایش چشمگیر قیمت طلا در ماههای گذشته دلیل اصلی این امر محسوب میشود، این بانکها قصد دارند تا با تغییر در ذخایر خود، ریسکهای موجود در بازارهای جهانی را کنترل کنند. در این میان، بانک مرکزی انگلستان محبوبترین مکان برای ذخیره طلا در میان سایر بانکهای مرکزی است. در گزارش جدید شورای جهانی طلا، تعداد بیشتری از بانکهای مرکزی موجودی ذخایر طلای خود را در سالجاری در مقایسه با سال گذشته گزارش کردهاند و این آمار از 41درصد در سال 2024 به 59درصد در سال 2025 افزایش یافته است. با این حال، در بین بانکهای مذکور، تنها 7درصد اعلام کردند که قصد دارند ذخیره داخلی طلا را در 12 ماه آینده افزایش دهند.
چشمانداز بانکهای مرکزی
نظرسنجی یادشده، نشان میدهد که بانکهای مرکزی همچنان با دیدکاه خوبی به آینده طلا مینگرند و بر جذابیت و اهمیت آن در فضای ژئوپلتیک و اقتصادی ناپایدار تاکید میکنند. این نظرسنجی نشان میدهد که بانکهای مرکزی در ادامه روند سالهای اخیر خود، شاهد افزایش سهم ذخایر طلا هستند. در این راستا، 76درصد از پاسخ دهندگان بر این باورند که به نگهداری طلا ادامه خواهند داد. همچنین پاسخها بین بانکهای مرکزی در اقتصادهای توسعهیافته و اقتصادهای درحال توسعه نسبتا سازگار بودند و اکثریت پیشبینی میکردند که نسبت طلا به عنوان کل ذخایر در 5سال آتی نسبتا بالاتر خواهد بود.
در مقابل، پاسخدهندگان نسبت به دلار آمریکا خوشبینی کمتری داشتند. در حالی که دلار جایگاه خود را به عنوان ارز ذخیره جهانی حفظ میکند، دادههای صندوق بینالمللی پول از ترکیب ارزی ذخایر رسمی ارز خارجی، نشان میدهد که سهم دلار به تدریج در حال کاهش است. همچنین پاسخدهندگان معتقدند که این روند ادامه خواهد یافت. در حال حاضر، 73درصد از بانکهای مرکزی مورد بررسی انتظار دارند که سهم دلار تا پنج سال آینده کمتر شود. پاسخ اقتصادهای پیشرفته و کشورهای درحالتوسعه در این دیدگاه نیز همسو بود.
طبق نظرسنجی شورای جهانی طلا، 95درصد از پاسخدهندگان معتقدند که ذخایر رسمی طلا همچنان افزایش خواهد یافت. این رقم نسبت به آمار 81 درصدی سال گذشته افزایش یافته است. این دیدگاه نیز در بین بانکهای مرکزی اقتصادهای پیشرفته و کشورهای در حال توسعه یکسان بود. این یافته با توجه به انباشت عظیم طلا در بین بانکهای مرکزی در سالهای اخیر، قابلتوجه است. علاوه بر این، 43درصد از پاسخدهندگان بر این باورند که ذخایر طلای موسسه خودشان در سال آینده افزایش خواهد یافت این رقم نیز در سال گذشته 29درصد بود.
با این حال، در این قسمت بین پاسخ بانکهای مرکزی در کشورهای پیشرفته و درحالتوسعه واگرایی دیده میشود. به طوری که بانکهای مرکزی در کشورهای درحالتوسعه، تمایل بیشتری نسبت به همتایان خود در کشورهای پیشرفته برای افزودن طلا دارند. در این راستا، تقریبا نیمی از نهادهای پولی کشورهای درحالتوسعه پیشبینی میکنند که ذخایر طلایشان در 12 ماه آینده افزایش خواهد یافت. روی هم رفته، این یافتهها به وضوح نشان میدهد که دیدگاهها نسبت به طلا در جامعه بانکهای مرکزی همچنان مثبت است. انتظارات، حاکی از تداوم روند خرید طلا در 12 ماه آینده است که نشاندهنده اعتماد پایدار به نقش استراتژیک طلا در بحبوحه تحولات ژئوپلیتیک و پویایی کلان اقتصاد جهان است.
بانکهای مرکزی به نظرسنجی همچنان عوامل اقتصادی و ژئوپلیتیک را در تاثیرگذاری بر تصمیمات مدیریتی ذخایر خود بسیار مهم ارزیابی کردند. از این بانکها پرسیده شد که کدام موضوعات روی تصمیمات مبتنی بر مدیریت ذخایر آنها تاثیرگذار است. 93درصد به «سطح نرخ بهره» اشاره کردند. عوامل دیگر شامل نگرانیهای تورمی و بیثباتی ژئوپلیتیک است. در حالی که بانکهای مرکزی از در مورد نگرانی خود در مورد سطح نرخ بهره همسو بودند، اما در مورد نگرانیهای تورمی و بیثباتی ژئوپلیتیک اختلاف نظر وجود داشت.درصد بالاتری از نهادهای پولی در کشورهای درحالتوسعه معتقدند که تورم و تنشهای ژئوپلیتیک همچنان در اولویت قرار دارند. در حالی که در بین بانکهای مرکزی کشورهای پیشرفته، نگرانی از تورم و شرایط ژئوپلیتیک کمتر بود. در همین حال 59درصد از کل پاسخدهندگان بر این باورند که تعرفههای تجاری دولت ترامپ میتواند روی با تصمیمات مرتبط مدیریت ذخایر آنها تاثیر بگذارد.
محبوبیت لندن برای بانکداران مرکزی
از نظر بانکهای مرکزی، بهترین گزینه برای ذخیره طلا، شمشهای طلای مرغوب هستند. با اینکه بسیاری از بانکهای مرکزی شمشهای طلای خود را در انگلستان نگهداری میکنند، ذخایر داخلی کشورها رو به افزایش است. در این میان، شمشهای طلای لندن همچنان مقصد خرید فیزیکی طلا توسط بانکهای مرکزی هستند و 56درصد از کل پاسخدهندگان، طلای مورد تقاضای خود را از این بازار حصول میکنند همچنین 88درصد از بانکهای مرکزی شمشهای لندن را برای نگهداری در ذخایر خود ترجیح میدهند. برخلاف بانکهایی که انگلستان را محل خوبی برای نگهداری ذخایر خود میدانند، 59درصد از بانکداران مرکزی، ذخیرهسازی داخلی را برای نگهداری دستکم بخشی از ذخایر خود انتخاب کردند. این رقم در سال گذشته 41درصد بود.