به گزارش  پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از دنیای اقتصاد،محمدحسین حسینی:  بازار جهانی در سال 2025 شاهد رشد چشم‌گیری در اغلب فلزات بود. افزایش قیمت این دارایی‌ها، ناشی از ترکیب چند عامل بزرگ بود؛ افزایش تقاضای صنعتی و انرژی‌های نو، سیاست‌های پولی انبساطی و نرخ بهره پایین، تنش‌های اقتصادی و ژئوپلیتیک‌، جریان سرمایه به سمت دارایی‌های امن و محدودیت و اختلال در عرضه از جمله عوامل رشد بازار فلزات هستند. در این میان، نقره، پلاتین و پالادیوم به ترتیب بیشترین رشد را تجربه کردند.

درخشش نقره در 2025

نقره از ابتدای سال 2025 با رشد 128 درصدی همراه شد. معاملات نقره در ابتدای سال، در قیمت 28.89 دلار بر اونس آغاز شد و روز گذشته پس از ثبت رکورد‌های تاریخی جدید لمس قیمت 66 دلار و 51 اونس، در نزدیکی سطح 66 دلاری به نوسان پرداخت. گزارش موسسه نقره نشان می‌دهد که اگرچه در ماه‌های اخیر تقاضای سرمایه‌گذاری نقش اصلی را در بازگشت قیمت نقره به بالای 63 دلار در هر اونس ایفا کرده، اما تقاضای صنعتی در حال تبدیل شدن به ستون اصلی حمایت بلندمدت بازار نقره است. طبق گزارشی که با همکاری Oxford Economics تهیه شده، پیش‌بینی مصرف صنعتی نقره افزایش یافته و انتظار می‌رود این فلز همچنان نقشی کلیدی در فرآیند برقی‌سازی اقتصاد جهانی داشته باشد.

تحلیلگران تاکید می‌کنند که ویژگی‌های فیزیکی نقره، به‌ویژه رسانایی الکتریکی و حرارتی بسیار بالا، آن را به عنصری حیاتی در تحول فناوری‌های نوین تبدیل کرده است. حوزه‌هایی مانند انرژی خورشیدی، خودروهای برقی و زیرساخت‌های آن‌ها، مراکز داده و اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی، موتورهای اصلی رشد تقاضای صنعتی نقره تا پایان دهه جاری خواهند بود. در میان این بخش‌ها، انرژی خورشیدی مهم‌ترین محرک محسوب می‌شود. هرچند مقدار نقره مصرفی در هر پنل خورشیدی طی سال‌های اخیر کاهش یافته، اما رشد شتابان ظرفیت نصب انرژی‌های تجدیدپذیر به‌گونه‌ای است که این صرفه‌جویی فنی را جبران می‌کند. طی سال‌های گذشته، سهم انرژی خورشیدی از کل تقاضای نقره از حدود 11 درصد در سال 2014 به نزدیک 29 درصد در حال حاضر رسیده است. اگرچه حذف یا کاهش یارانه‌های دولتی در برخی کشورها ممکن است فشارهایی ایجاد کند، اما اهداف بلندپروازانه مناطق دیگر، به‌ویژه اتحادیه اروپا با برنامه دستیابی به حداقل 700 گیگاوات ظرفیت خورشیدی تا سال 2030، چشم‌انداز مصرف نقره را همچنان صعودی نگه می‌دارد.

دومین منبع بزرگ رشد تقاضای صنعتی، بازار خودروهای برقی است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که مصرف نقره در بخش خودروسازی جهان بین سال‌های 2025 تا 2031 با نرخ رشد سالانه 3.4 درصد افزایش یابد. خودروهای برقی به‌طور معناداری نقره بیشتری نسبت به خودروهای درون‌سوز مصرف می‌کنند، زیرا این فلز در سامانه‌های مدیریت باتری، الکترونیک قدرت، زیرساخت شارژ و اتصالات الکتریکی کاربرد دارد. به‌طور متوسط، هر خودروی برقی بین 25 تا 50 گرم نقره مصرف می‌کند که معادل 67 تا 79 درصد بیشتر از خودروهای بنزینی و دیزلی است.

سومین عامل مهم، گسترش اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی و رشد مراکز داده است. گزارش‌ها نشان می‌دهند ظرفیت برق مورد نیاز فناوری اطلاعات جهانی از سال 2000 تا 2025 حدود 53 برابر شده است. این جهش عظیم به‌معنای افزایش تولید سخت‌افزارهای پردازشی و در نتیجه افزایش تقاضا برای نقره است، حتی اگر داده‌های دقیق درباره میزان مصرف نقره در هر واحد سخت‌افزاری در دسترس نباشد. از آنجا که سهم نقره در هزینه نهایی بخش‌هایی مانند خودرو و مراکز داده هنوز نسبتا کوچک است، فضای قابل‌توجهی برای افزایش قیمت وجود دارد، بدون آنکه به سرعت حاشیه سود این صنایع تحت فشار جدی قرار گیرد. با وجود افزایش چشم‌گیر تقاضا برای نقره، چشم‌انداز عرضه نقره از معادن و مراکز بازیافت، حاکی از رشد جزئی است. همین امر باعث کسری ذخایر نقره در جهان خواهد شد و می‌تواند قیمت این فلز پرکاربرد را به سطوح بالاتری ببرد.

تداوم رشد قوی فلز زرد

معاملات طلا در سال 2025، روند صعودی مشابه با سال 2024 را ادامه داد و رشدی 65 درصدی را رقم زد. این فلز سال 2025 را در قیمت 2625 دلار بر اونس آغاز کرد و روز گذشته در کانال 4330 دلاری معامله شد. بر اساس داده‌های شورای جهانی طلا، در سه ماه سوم 2025، کل تقاضای طلا، با احتساب معاملات فرابورس، سالانه 3 درصد افزایش یافت و به 1313 تن رسید؛ رقمی که بالاترین میزان تقاضای فصلی در کل داده‌های ثبت‌شده محسوب می‌شود. با این حال، آنچه بیش از همه جلب توجه می‌کند نه حجم، بلکه ارزش دلاری تقاضاست که با جهشی 44 درصدی نسبت به سال قبل، در سه‌ماهه سوم به رکورد تاریخی 146‌میلیارد دلار رسید.

از ابتدای سال تا پایان سپتامبر، تقاضای تجمعی طلا با رشد 1 درصدی به 3717 تن رسید که از نظر ارزشی معادل 384‌میلیارد دلار است؛ این رقم نشان‌دهنده افزایش قابل‌توجه 41 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. چنین شکافی میان رشد حجمی محدود و رشد ارزش بسیار بالا، مستقیما بازتاب‌دهنده سطوح بی‌سابقه قیمت طلا در بازارهای جهانی است. در سه‌ماهه سوم 2025، سرمایه‌گذاران همچنان بازیگران اصلی بازار باقی ماندند. خرید سنگین در صندوق‌های ETF مبتنی بر طلا که به 222 تن رسید، در کنار چهارمین فصل متوالی تقاضای بالای شمش و سکه(316 تن)، نقش محوری در افزایش کلی تقاضا ایفا کرد. این ترکیب نشان می‌دهد که هم سرمایه‌گذاران نهادی و هم سرمایه‌گذاران خرد، همچنان طلا را به‌عنوان دارایی جذاب حفظ ارزش انتخاب کرده‌اند.

خرید بانک‌های مرکزی نیز در سطح بالایی ادامه یافت و با ثبت 220 تن، نسبت به فصل قبل 28 درصد افزایش نشان داد. با این حال، خرید تجمعی بانک‌های مرکزی از ابتدای سال، که به 634 تن رسیده، نسبت به 724 تن خرید در سه فصل نخست سال گذشته با آهنگ کندتری پیش رفت؛ موضوعی که می‌تواند نشانه‌ای از احتیاط بیشتر یا تعدیل سرعت انباشت ذخایر باشد. در مقابل، مصرف طلا در بخش جواهرات در سه‌ماهه سوم با کاهش قابل‌توجه نسبت به سال قبل به 371 تن رسید. با این وجود، ارزش دلاری تقاضای جواهرات برخلاف افت حجمی، 13 درصد افزایش یافت و به 41‌میلیارد دلار رسید. تقاضای طلا در بخش فناوری نیز نسبت به سه‌ماهه سوم سال گذشته اندکی تضعیف شد. رشد نیازهای مرتبط با هوش مصنوعی تا حدی از این بخش حمایت کرد، اما سیاست‌های تعرفه‌ای آمریکا و جهش قیمت طلا به‌عنوان عوامل بازدارنده، مانع از رشد بیشتر مصرف صنعتی و فناورانه شدند.

پلاتین در اوج 18 سال اخیر

روز گذشته قیمت پلاتین در پی افزایش بی‌ثباتی‌های اقتصادی و سیاستگذاری‌های جاری در ایالات متحده، با جهشی خیره‌کننده از مرز 1900 دلار در هر اونس عبور کرد و به بالاترین سطح خود در 18 سال اخیر یعنی از سال 2008 تاکنون رسید. این روند صعودی عمدتا ناشی از تمایل سرمایه‌گذاران به دارایی‌های جایگزین جهت تنوع‌بخشی به سبد دارایی و کسب سود بیشتر در میان آشفتگی‌های مالی است. علاوه بر عوامل کلان اقتصادی، مشکلات عرضه در معادن آفریقای جنوبی به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده جهان، فشار مضاعفی بر قیمت‌ها وارد کرده است. بر اساس پیش‌بینی شورای جهانی سرمایه‌گذاری پلاتین، بازار تا پایان ماه دسامبر برای سومین سال متوالی با کسری عرضه مواجه خواهد بود، هرچند انتظار می‌رود در سال 2026 با ایجاد مازاد اندک، وضعیت بازار به تعادل نسبی بازگردد.

قیمت پالادیوم نیز با جهشی خیره‌کننده به 1668 دلار رسید که بالاترین سطح در 34 ماه اخیر است. این فلز رشد سالانه 79 درصدی را تجربه کرده که ناشی از تصمیم فدرال‌رزرو برای کاهش نرخ بهره و نشانه‌های بهبود تقاضای جهانی خودرو است. درحالی‌که تولید در آفریقای جنوبی رشد 3.9 درصدی داشته، افزایش فروش خودرو در چین به بالاترین سطح 11 ماهه، چشم‌انداز تقاضا را تقویت کرده است. همچنین، احتمال تمدید مهلت استفاده از خودروهای احتراقی در اروپا تا سال 2040 به جای 2035، امیدها به تداوم مصرف این فلز در صنعت خودروسازی را به شدت افزایش داده است. پلاتین و پالادیوم در صنایع مختلف کاربردهای وسیعی دارند. این فلزات در کاتالیزور خودرو، جواهرسازی، پزشکی و دندان‌پزشکی، صنعت الکترونیک، صنعت نفت و شیمی، تجهیزات آزمایشگاهی، تصفیه هیدروژن و تکنولوژی‌های سبز به کار می‌روند.

تلاطم فلز سرخ در 2025

مس از ابتدای 2025 تاکنون بیش از 34 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. معاملات این فلز در آغاز 2025 در قیمت 4 دلار و 3 سنت به ازای هر پوند، آغاز شد. در ماه ژوئیه، با افزایش گمانه‌زنی‌ها در خصوص وضع تعرفه بر واردات مس به آمریکا، قیمت این فلز طی یک روز معاملاتی نزدیک به 10 درصد رشد کرد و در ادامه به دو قدمی سطح 6 دلاری رسید. با این حال در هفته اول ماه اوت، پس از اعلام معافیت مس از تعرفه، قیمت آن با افت 23 درصدی همراه شد. با وجود این نوسانات، فلز سرخ طی ماه‌های گذشته روند بلندمدت صعودی را تجربه کرده است. هر پوند(453 گرم) مس، روز گذشته در حوالی قیمت 5 دلار 40 سنت معامله شد.

رشد نسبی قیمت مس در ادامه محدودیت عرضه ناشی از اختلالات معدنی، تقاضای قوی ناشی از برقی‌سازی اقتصاد، خودروهای برقی، مراکز داده و سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با هوش مصنوعی رخ داده است. هم‌زمان، نگرانی‌ها درباره تعرفه‌های تجاری آمریکا و واردات بالای چین، نوسانات بازار مس را تشدید کرده، اما چشم‌انداز تقاضا همچنان مثبت ارزیابی می‌شود. تغییرات قیمت مس در سال 2025 حاصل برهم‌کنش سیاست پولی، تقاضای ساختاری و محدودیت‌های عرضه است. کاهش نرخ بهره واقعی آمریکا و تضعیف دلار می‌تواند از رشد قیمت مس حمایت کند، در حالی‌ که تاخیر در انبساط پولی، نوسانات منفی ایجاد می‌کند. در این میان، تقاضای چین، به‌ویژه در شبکه برق، انرژی‌های تجدیدپذیر و خودروهای برقی، نقش محوری دارد. گذار به انرژی‌های سبز، رشد مراکز داده و هوش مصنوعی مصرف مس را تقویت می‌کند. در سمت عرضه، کاهش عیار معادن، اختلالات تولید و موجودی پایین انبارها بازار را شکننده کرده است. تنش‌های تجاری و جریان سرمایه‌ای نیز نوسانات قیمتی را تشدید می‌کنند.

آلومینیوم در سقف سه‌ساله

قیمت آلومینیوم با معامله در سطوح نزدیک به 2890 دلار، به بالاترین سطح سه سال اخیر نزدیک شده است. این افزایش ناشی از بهبود تقاضا و محدودیت عرضه جهانی، به‌ویژه در چین است. پکن با ارائه محرک‌های اقتصادی جدید برای حل بحران مسکن، تقاضا برای فلزات صنعتی را تقویت کرده، درحالی‌که تولید چین به سقف سالانه 45‌میلیون تن نزدیک شده است. در بخش عرضه، چالش‌های انرژی در اندونزی و نقص فنی در ذوب‌آهن ایسلند، فشار را بر عرضه آلومینیوم دوچندان کرده است. قیمت آلومینیوم از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از 14 درصد رشد داشته است. آلومینیوم، یکی از کاربردی‌ترین فلزات در صنعت محسوب می‌شود. این فلز به علت چگالی پایین، استحکام بالا و سایر ویژگی‌های، به صورت گسترده مورد استفاده بخش‌های مختلف قرار می‌گیرد. حمل‌ونقل، بسته‌بندی، ساختمان‌سازی، صنعت برق، خودروسازی، لوازم خانگی و ماشین‌آلات صنعتی از جمله بخش‌هایی هستند که آلومینیوم در آنها به صورت جدی کاربرد دارد.