عصر بازار

مدرس اقتصاد؛

ملاحظه های اقتصادی در سرمایه گذاری خارجی باید بر نگاه سیاسی غلبه یابد

عصر اعتبار- «مهدی تقوی» مدرس اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی ابراز داشت پس از کسب و اجرایی شدن برجام، فضای مناسب برای جلب سرمایه گذاری خارجی آماده شده است. در این فضا ضروری است ورود فناوری ها و سرمایه های خارجی با اولویت مولفه ها و ملاحظه های اقتصادی صورت گیرد.

ملاحظه های اقتصادی در سرمایه گذاری خارجی باید بر نگاه سیاسی غلبه یابد
نسخه قابل چاپ
شنبه ۱۷ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۰:۰۳:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری«عصر اعتبار» به نقل از ایرنا، با اجرایی شدن برجام و رفع بسیاری از محدودیت ها، اکنون امیدواری به آینده و پیشرفت اقتصادی ایران افزایش یافته است. فراهم شدن امکان صادرات کالاهای ایرانی به بسیاری از کشورها و جلب سرمایه و فناوری های مورد نیاز در بخش های گوناگون و نیز رهایی از قید و بندهای تعامل پولی، اعتباری، بیمه ای و ... با اقتصاد بین الملل از جمله مولفه های شرایط نو به شمار می رود. با این حال استفاده بهینه از مزیت های فضای تازه نیازمند برنامه ریزی های دقیق و کارشناسانه است. به همین دلیل گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا گفت وگویی را با تقوی اقتصاددان و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی تهران ترتیب داد و بایسته های جلب سرمایه گذاری خارجی و آینده فضای اقتصادی کشور را بررسی کرد.
    این استاد دانشگاه بر این باور است که سرمایه گذاری خارجی با نگاه برد- برد برای کشور میزبان و سرمایه گذار سود ایجاد می کند. همچنین با درک اهمیت برنامه ریزی صحیح و نگاه غیرسیاسی به موضوع انتخاب سرمایه گذار خارجی می توان میان شرق و غرب توازنی در زمینه سرمایه گذاری ها ایجاد کرد. در این میان دولت باید امتیازها و تسهیلاتی را برای سرمایه گذار خارجی در نظر بگیرد.
    تقوی تصریح کرد قراردادها با طرف های سرمایه گذار در ایران باید با استفاده از دیدگاه های کارشناسان حقوقی و اقتصادی و با ریزبینی منعقد شود.
    در ادامه، متن کامل گفت وگوی ایرنا با تقوی آمده است.

    ***ایرنا: به نظر شما سرمایه گذاری خارجی چگونه می تواند به رفع مشکل های اقتصادی کشور کمک کند و باعث پویایی اقتصاد ما شود؟
    **تقوی: کشورهایی که پذیرنده سرمایه گذاری خارجی هستند با این پذیرش و ورود سرمایه گذاری ها علاوه بر اینکه نرخ رشد کشورشان را افزایش می دهند از نرخ بیکاری می کاهند. در صورتی که کشور میزبان تولیدکننده فناوری های نوین نباشد، هنگامی که سرمایه گذاران خارجی سرمایه خود را به این کشور وارد می کنند این کشور به مقصد فناوری های نو تبدیل می شود. البته در عمل باید این درک وجود داشته باشد که این فرایند شامل منافع دوطرفه است. ممکن است سرمایه گذار کار یا فعالیت اقتصادی را در کشور خودش انجام دهد و سود کمتری به دست بیاورد اما با سرمایه گذاری در کشوری دیگر به دنبال یک بازار بکر و دست نخورده با نیروی کار زیاد و منابع ارزان و فراوان می رود تا سود خود را افزایش دهد. برخلاف این نظریه هایی وجود دارد و بسیاری از کارشناسان مدعی هستند سرمایه گذاری خارجی با آمدن به یک کشور، اقتصاد داخلی را استثمار می کند. من با این دیدگاه موافق نیستم زیرا این کار در چارچوب یک منفعت دوجانبه مطرح است.
    بسیاری از کشورها این راه را رفته اند. شما کره شمالی را با کره جنوبی مقایسه کنید. کره جنوبی اکنون به قدرت اقتصادی بزرگی تبدیل شده است اما جایگاه کره شمالی این گونه نیست. دلیل این اتفاق آن است که بعد از جنگ دوم جهانی، قدرت های شرقی کره شمالی را زیر سیطره خود گرفتند و آن را به کشوری کمونیستی تبدیل کردند. این در حالی است که در کره جنوبی با ورود سرمایه گذاری های غربی، هم پیشرفت فناوری حاصل شد، هم تولید ملی افزایش یافت و هم اشتغال رشد پیدا کرد و این کشور به یک صادرکننده بزرگ صنعتی تبدیل شد.

    ***ایرنا: در چه حوزه هایی می توانیم و باید پذیرای سرمایه گذاری خارجی باشیم و سرمایه گذاران خارجی به چه حوزه هایی علاقه مندی بیشتری دارند؟
    **تقوی: باید با کشورهایی ارتباط برقرار کرد که ما تکنولوژی ساخت کالاهای مهم آن ها را نداریم یا این فناوری به ما داده نشده است. به عنوان نمونه ما اکنون نمی توانیم ایرباس و بویینگ بسازیم پس باید به سوی کشورهای تولیدکننده این صنایع با فناوری بالا برویم. اگر سرمایه گذاری ها در زمینه ورود این صنایع صورت بگیرد ما تبدیل به یک کشور پیشرفته همچون کره جنوبی خواهیم شد.

    ***ایرنا: سرمایه گذاری های خارجی چگونه می توانند به بهبود شرایط اقتصاد، رونق بازار و رفع بیکاری منجر شوند؟
    **تقوی: این از اثرهای بدیهی ورود سرمایه گذاری خارجی است. اکنون با اجرایی شدن برجام از نظر ایجاد اشتغال، رشد تولید و افزایش سرمایه گذاری تا حدودی مشکلات رفع می شود. این که سرمایه گذاران خارجی برای ورود به ایران صف بسته اند یک دلیل ساده دارد؛ در ایران نرخ بالای جوانان تحصیلکرده وجود دارد. به عنوان نمونه اکنون در کشور ما یک جوان با مدرک کارشناسی مجبور است به یک شغل رده پایین جامعه با درآمد اندک رضایت دهد. با ورود سرمایه گذاری خارجی و فناوری های روز، این نیروهای متخصص و جوان می توانند در شغلی مناسب تر، با وجهه و درآمد بهتر مشغول به کار شوند. به علاوه بیکاران نیز در مشاغل به وجود آمده جذب می شوند.
    این فرایند در واقع یک مزیت دوطرفه است که به همه سود می رساند زیرا سرمایه گذارخارجی سود بیشتری کسب می کند که ناشی از نیروی کار ارزان تر، مالیات کمتر و دیگر امتیازها می شود. از سوی دیگر کشور ما هم در زمینه رفع بیکاری و به دست آوردن فناوری های نو و رشد اقتصادی سود می کند.

    ***ایرنا: در تکمیل روند ورود سرمایه گذاری خارجی چه اقدامی باید انجام شود و نقش دولت چیست؟
    **تقوی: دولت در واقع باید قوانین مناسب را برای آمدن و جذب سرمایه ها به کار بگیرد و از طرف دیگر امکاناتی را به آن ها بدهد. به عنوان نمونه در شهرک های صنعتی به سرمایه گذاران زمین و دیگر امکانات را به عنوان امتیاز بدهد. شاید هم نیازی به دادن امتیازهای بیشتری نباشد زیرا الان بسیاری از آن ها برای ورود و سرمایه گذاری در ایران صف بسته اند. بنابراین اگر برای آن ها مقداری تسهیلات ایجاد شود باعث ورود موج های بعدی و سرمایه های بیشتر به کشور می شود.
    اگر در حوزه ای کمبودی وجود دارد یا به عنوان مثال در تعمیر هواپیما یا باند و ساختمان فرودگاه مشکلی وجود دارد می توان با سرمایه گذار داخلی یا خارجی قراردادی بست تا با سرمایه گذاری مشترک بستر مناسب برای بهره بردای مناسب صورت می گیرد.
    آقای روحانی بارها این موضوع را عنوان کرده که سرمایه گذاران خارجی می توانند وارد کشور شوند. هم اکنون در کنار امکانات باید برای سرمایه گذار خارجی پشتوانه قانونی و انگیزه هایی ایجاد شود تا رغبت بیشتری پیدا کند. اگر در کشور زمینه های مناسب فراهم شود و سرمایه گذارها از کشورهایی که فناوری های پیشرفته ای را در اختیار دارند همچون آلمان، ایالات متحده، کانادا و استرالیا وارد کشور شوند وضعیت اقتصادی ما بسیار بهتر خواهد شد.

    ***ایرنا: به نظر شما از دیدگاه قوانین و منابع حقوقی موجود، آیا بسترهای لازم برای جلب سرمایه گذاری وجود دارد؟ آیا قانون های گذشته پاسخگوی نیاز امروز ما هستند؟
    **تقوی: این مسایل در حیطه نظر کارشناسان اقتصادی و اقتصادان ها نیست بلکه این موضوع را باید حقوقدان ها بررسی کنند. البته قوانین مربوط به ورود سرمایه های خارجی از گذشته و پیش از انقلاب وجود داشته است. این قوانین باید مطالعه و بررسی شود که چه چیزهایی وجود دارد و چه قوانینی مورد نیاز است. در گذشته ها این قوانین و رویه ها کامل بود زیرا در آن زمان حقوقدان ها با ریزبینی آن را تنظیم کرده بودند. اگر اکنون این قانون ها را حقوقدان برجسته و مطلع در حیطه حقوق بین الملل مطالعه کنند، کمبودها و نکته های مورد نیاز آن شناخته می شوند. سپس می توان برای به روزرسانی آن ها اقدام کرد.

    ***ایرنا: شما در مورد توجه به کشورهای غربی و مزیت های آن ها سخن گفتید. در دوره گذشته صنایع و سرمایه گذاری های ما به سوی شرق متمایل شده بود. اکنون چگونه می توان در انتخاب سرمایه گذاران شرقی و غربی توازن ایجاد کرد؟
    **تقوی: باید همان کاری را انجام داد که در گذشته ها انجام می دادیم. ما در دوره ای از فناوری های پیشرفته در غرب بهره می بردیم و همزمان برخی صنایع همچون ذوب آهن را نیز با کمک کشورهای شرقی ایجاد می کردیم. می توان این توازن را ایجاد کرد اما نباید اجازه داد تا ملاحظات سیاسی در این موضوع دخالت داشته باشد زیرا نمی توان فناوری های کشورهای اروپایی و آمریکا را با فناوری کشورهای شرقی مقایسه کرد. اگر بتوانیم فناوری های نوین را با اولویت ملاحظه های اقتصادی بر نگاه های سیاسی از نقاط درست و صحیح وارد و سرمایه گذاران را به همین ترتیب انتخاب کنیم می توانیم بیشترین منافع را کسب کنیم. این رویه هم برای سرمایه گذارها خوب است و هم برای کشور ما. در این شرایط می توانیم به وضعیت بسیاری از جوانان تحصیلکرده مان که اکنون بیکار هستند یا شغل مناسبی ندارند رسیدگی کنیم.

    ***ایرنا: راهکار پیشنهادی شما در جهت استفاده بهینه از سرمایه گذاری خارجی و رویکرد مناسب در قبال سرمایه گذاران چیست؟
    **تقوی: اکنون همه ی اقتصاددان ها به این موضوع آگاهند که سرمایه خارجی تا چه اندازه برای اقتصاد مفید است. برخی اقتصاددان های چپگرا مخالف سرمایه گذار خارجی هستند. آن ها مانند مارکس بر این باورند که سرمایه گذاران خارجی کشور میزبان را استثمار می کنند. اگر در قوانین در مورد پذیرش سرمایه گذار خارجی نکته های ریز دیده شود و برنامه ریزی خوبی انجام گیرد می توان دستاورد خوبی داشت. به عنوان نمونه باید مشخص شود که سرمایه گذار نباید همه این سود را به خارج از کشور انتقال دهد یا تعیین شود که چه میزانی از سود حاصل از این سرمایه گذاری ها باید دوباره در کشور ما سرمایه گذاری شود. البته من در این حوزه تخصص ندارم. اگر قراردادها به درستی و منطقی بسته شود و در آن از نظر متخصصان شامل اقتصادان ها و حقوقدان ها کمک گرفته شود می توان گفت که معامله ای دو سر سود انجام خواهد گرفت.

    ***ایرنا: شما چشم انداز کلان اقتصاد کشور با جذب سرمایه گذاری خارجی و افق های ترسیم شده برای آینده را چگونه ارزیابی می کنید؟
    **تقوی: من در این موضوع نمی توانم به طور قطعی صحبت کنم اما این را می دانم که با آمدن آقای روحانی و به نتیجه رسیدن برجام، تحریم ها برداشته و شرایط آماده شده است. در این وضعیت اقتصاد کشورمان می تواند جهشی مثبت داشته باشد زیرا پول های مسدود شده به ما داده می شوند و راه ها برای تعامل باز و ارز وارد کشور می شود. اگر این منابع مالی را مانند گذشته خرج نکنیم و به درستی از آن استفاده کنیم می توانیم برای حرکت رو به جلو و پیشرفت، شوک مثبتی را به اقتصاد ایران وارد سازیم.

     

    جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصراعتبار (http://telegram.me/asretebar ) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.

    برچسب ها
    پورسعید خلیلی