عصر بازار

آینده نرخ ارز

عصر اعتبار- در روزهای آینده اگر ریال تقویت شود و این موضوع بر اثر افزایش تولید و گسترش صادرات باشد و ما شاهد افزایش منابع ارزی باشیم، کاهش نرخ ارز برای اقتصاد ما خیلی خوب خواهد بود.

آینده نرخ ارز
نسخه قابل چاپ
سه شنبه ۱۷ فروردين ۱۳۹۵ - ۱۱:۱۶:۰۰

    اما چنانچه تورم دورقمی اقتصادمان را در نظر بگیریم و از طرفی افزایش نقدینگی در این مدت را هم لحاظ کنیم، باید نسبت به این موضوع که چرا ارزش ریال تقویت شده است، تحلیل دیگری ارائه دهیم. بنابراین باید به واکاوی اینکه چرا با وجود تورم و افزایش نقدینگی، ریال ما در این مدت تقویت شده است، بپردازیم. تقویت ریال به چند دلیل اتفاق می‌افتد. از عوامل تقویت ریال یکی جلب شدن اعتماد مردم بوده است که به دنبال آن انتظارات تورمی هم از بین رفته و تورم رو به کاهش بوده است. ولی نباید فراموش کرد با اینکه تورم کاهش یافته اما هنوز با یک تورم بالای 10 درصد روبه‌رو هستیم.
        نکته دیگر در خصوص واردات است؛ وقتی ما به نحوه مصرف کلان منابع ارزی کشور نگاه می‌کنیم خواهیم فهمید که واردات قاچاق همچنان به قوت خود باقی است و به تبع آن خروج ارز هم ادامه دارد. این مورد می‌تواند خسارات شدیدی به اقتصاد ما در طولانی‌مدت وارد کند.
        همچنین نکته دیگری که در این خصوص باید بیان شود این است که تقاضای سفته‌بازی ارز و همچنین سرمایه‌گذاری روی ارز و تقاضاهای احتیاطی واردکنندگان (در گذشته واردکنندگان به دلیل نگرانی نسبت به احتمال گران شدن ارز اقدام به واردات مواد اولیه می‌کردند) بعد از شروع به کار دولت یازدهم از بازار خارج شده است. متاسفانه در سال‌های 90 و 91 به دلیل نوسانات شدید، ارز به عنوان یک کالای سرمایه‌گذاری در بازار مطرح بود.
        همین امر باعث شد تا سفته‌بازی‌ها در بازار افزایش یابد و نرخ ارز از کنترل دولت خارج شود. حال با رفع این موانع، سیاستگذار پولی باید به شکلی هدف‌گذاری خود را انجام دهد که با توجه به محدودیت‌های فعلی یکسان‌سازی نرخ ارز (که انتظار می‌رود در شش ماه آینده انجام شود) تمهیداتی اندیشیده شود. در اثر این کار رانت فعلی واردات کاسته می‌شود و ما انتظار داریم به صادرات به عنوان راه گریز و نجات کشور بیشتر توجه شود. اما در شرایط کنونی و مخصوصاً در روند دو سال اخیر، تقویت پول ملی مغایر این قضیه بوده است و این موضوع مانعی برای صادرات به حساب می‌آید. ما قصد داریم صادرات خود را افزایش دهیم.
        این در حالی است که 32 ماه پیش نرخ ارز سه هزار و 700 تومان بود و امروز کاهش یافته است. این یعنی ما در جهت افزایش صادرات حرکت نمی‌کنیم. بنابراین کاملاً مشهود است که صادرکننده ایرانی با سختی به صادرات خود در این دو سال ادامه داده است. این موضوع در بلندمدت به شکل تثبیت نرخ ارز مشاهده خواهد شد و با توجه به دو مولفه تورم و افزایش نقدینگی این تثبیت با قدرت بیشتری اعمال می‌شود.
        اعتقاد من بر این است که در آینده ما باید با افزایش منابع ارزی خود که حاصل از ارز صادرات است، ریال کشور را تقویت کنیم و تولیدات ما با ظرفیت کامل واحدهای تولید انجام شود.
        در چنین شرایطی اگر ریال تقویت شود هیچ اشکالی پیش نمی‌آید ولی اگر عرضه کالای ما در داخل کم باشد و تولید ما رو به کاهش باشد و در مقابل ریال ما در برابر سایر ارزها تقویت شود، این برای کشور معنای خیلی خوبی نخواهد داشت. نباید سیاستگذار پولی ما بر این اساس تصمیم بگیرد که تضعیف واحد پولی ما به ضرر اقتصاد کشور خواهد بود.
        البته چون اهداف اصلی دولت کنترل تورم بوده است پس دولت باید توجه داشته باشد با افزایش نرخ ارز، تورم افزایش نیابد. اما از طرف دیگر با این رفتار صادرات ما آسیب می‌بیند و در نتیجه به نفع واردات عمل می‌کنیم. بنابراین با این مفروضات ما باید کاری کنیم که ورودی ارز ما افزایش یابد.
        ورودی ارز ما از چند طریق می‌تواند افزایش یابد. برای مثال در زمان کنونی بسیاری از افراد ارز خود را به ریال تبدیل کرده‌اند که در بورس سرمایه‌گذاری کنند؛ این موضوع باید توسط سیستم بانکی رصد شود اما متاسفانه تمام این ارزهای واردشده به بورس از طریق صرافی انجام می‌شود و نظارت خاصی بر این روند صورت نمی‌گیرد. از طرف دیگر برخی از افراد نسبت به ثبات سیاسی کشور اطمینان نسبی پیدا کرده‌اند و پول خود را در داخل و در بانک‌ها با 20 درصد سود سپرده‌گذاری می‌کنند. اگر در دو سال آینده این اتفاق تداوم داشته باشد، زمانی که این افراد بخواهند پول خود را از کشور خارج کنند، فشار زیادی به ذخایر ارزی کشور وارد خواهد شد و بانک مرکزی از همین امروز باید تمهیداتی برای این مشکل بیندیشد.

    بنابراین قانونگذار باید توجه داشته باشد که شیب نرخ ارز همچنان باید به سمت بالا باشد تا بتواند صادرات را افزایش دهد. از سویی اگر سرمایه‌گذاری‌ها صورت بگیرد و فاینانس‌ها فعال شوند و قراردادهای نفتی با حضور شرکت‌های خارجی صورت بگیرد، یک ورودی ارزی خوب خواهیم داشت و باید این ورود ارز نیز رصد شود که در سه یا چهار سال آینده که این پروژه‌ها به سرانجام رسید، بتوانیم با استفاده از این مانیتورینگ ارزآوری، به تعهدات آینده خودمان عمل کنیم.
        با این تفاسیر چنانچه سرمایه‌گذاری در بورس و سپرده‌گذاری‌های انجام‌شده در بانک‌ها دلیل کاهش نرخ ارز باشد اشکالی به وجود نمی‌آید؛ اما اگر ما از ذخایر ارزی خود استفاده کنیم تا نرخ ارز در داخل را کاهش دهیم، راه درستی را در پیش نگرفته‌ایم. چراکه استفاده از ذخایر ارزی باید برای زیرساخت‌های اقتصادی ما صورت بگیرد.
        البته اعتقاد بنده این نیست که بانک مرکزی چنین کاری انجام می‌دهد؛ اما به هر حال اتفاقی که افتاده این است که در این 32 ماه گذشته ریال تقویت شده و مفهوم آن این است که این تقویت، به صادرات و سرمایه‌گذاری‌های جدید صادراتی ما آسیب خواهد زد و در مقابل واردات ما را افزایش می‌دهد؛ این در حالی است که منطق حکم می‌کند در شرایط اقتصادی کنونی جهت‌گیری ما به سمت صادرات باشد.
     

    نویسنده: کمال سیدعلی
    برچسب ها
    پورسعید خلیلی
    پربازدیدترین های ۲ روز گذشته
      پربازدیدترین های هفته
        دکه مطبوعات
        • بازار امروز ۳۹۹
        • بازار امروز ۳۹۰
        • بازار امروز ۳۸۸
        • ۱۵
        • اعتبار امروز
        • شماره ۸ اعتبار امروز
        • شماره ۷ اعتبار امروز
        • شماره ۶ اعتبار امروز
        • شماره پنجم
        آخرین بروزرسانی ۳ ماه پیش
        آرشیو