عصر بازار

اختلاف طبقاتی چطور سنجیده می شود؟

عصر اعتبار- شاخص جینی یا ضریب جینی شاخصی اقتصادی برای محاسبهٔ توزیع ثروت در میان مردم است و بالا بودن این ضریب در یک کشور معمولاً به عنوان شاخصی از بالا بودن اختلاف طبقاتی و نابرابری درآمدی در این کشور در نظر گرفته می‌شود.

اختلاف طبقاتی چطور سنجیده می شود؟
نسخه قابل چاپ
چهارشنبه ۱۸ فروردين ۱۳۹۵ - ۱۲:۴۴:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری«عصر اعتبار» به نقل از میزان، شاخص جینی(Gini coefficient) از لحاظ ریاضیاتی معمولاً بر اساس منحنی لورنز تعریف می‌شود. در این منحنی محور y نشان‌دهندهٔ درصدی از کل درآمد جامعه است که توسط x درصد فقیرتر جامعه کسب می‌شود.

    برای مثال، عبور منحنی لورنز از نقطهٔ (x=30،y=15) برای یک کشور نشان می‌دهد که در این کشور سی‌درصد فقیرتر جمعیت تنها 15 درصد از کل درآمد این کشور را به خود اختصاص می‌دهند.

    شاخص جینی معمولاً به صورت درصد بیان می‌شود. عدد صفر نشان‌دهندهٔ برابری کامل است و بالا رفتن این عدد به معنای نابرابری بیشتر است.

    برای محاسبهٔ صحیح، لازم است که ارزش هیچ کالایی منفی در نظر گرفته نشود. در نتیجه اگر شاخص جینی برای توصیف اختلاف درآمد خانوارها استفاده می‌شود، هیچ خانواری نباید درآمد منفی داشته باشد.

    طبق گزارش سازمان ملل در سال 2014، سوئد کمترین نابرابری درآمدی را دارد و نمره ضریب جینی این کشور 25 اعلام شده‌است. اوکراین با نمره 25٫6 در جایگاه دوم و نروژ با نمره 25٫8 در رتبه سوم از این نظر قرار گرفته‌اند.
    رتبه ایران از نظر ضریب جینی در سال 2013 و همچنین سال 2014 با نمره 38.3 درصد، میان 136 کشور جهان 68 بوده‌است و بالاتر از کشورهایی نظیر آمریکا، قطر، روسیه و ترکیه قرار دارد.

    متوسط ضریب جینی ایران بین سال‌های 2003 تا 2012 نیز همین مقدار بوده‌است. البته باید توجه داشت که بر اساس نتایج طرح آمارگیری مرکز آمار ایران از هزینه و درآمد خانوارهای ایرانی در سال 1392، ضریب جینی در مناطق شهری ایران اندکی بیشتر از 35 درصد، در مناطق روستایی حدود 32 درصد و در کل کشـــور حدود 36.5 درصد بوده است.

    طبق گزارش سازمان ملل در سال 2014، برخی از کشورهای صنعتی و توسعه یافته، شکاف درآمدی بیشتری نسبت به ایران دارند که از جمله آنها آمریکاست با ضرب جینی 40.8 است.

    برخی دیگر از کشورها که شکاف درآمدی بیشتری نسبت به ایران دارند، طبق آمار در سال 2014 عبارتند از: برزیل با نمره 54.7، شیلی با نمره 52.1، مالزی با نمره 46.2، آرژانتین با نمره 44.5، چین با نمره 42.1، قطر با نمره 41.1، آمریکا با نمره 40.8، روسیه با نمره 40.1 و ترکیه با نمره 40.

    گفتنی است مزیت اصلی شاخص جینی این است که از آن می توان برای مقایسه توزیع درآمدی در بخش‌های مختلف جامعه و همچنین در مناطق مختلف کشورها مورد استفاده قرار گیرد و به نوعی شکاف طبقاتی را با آن سنجید.

    جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصراعتبار (http://telegram.me/asretebar) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا ر ا کلیک کنید.

     

    برچسب ها
    پورسعید خلیلی