عصر اعتبار- بانکداری به عنوان سرویس، یکی از تسهیلگرهای تحول دیجیتالی بانکها شناخته میشود. امروز با تغییر تعامل مشتریان با بانکها و نیاز بانکها به رقابت با رقبا، ملزومات جدیدی در صنعت بانکداری ایجاد شده است و بانکها ناگزیر به حرکت به این سمت هستند.
به گزارش پایگاه خبری«عصر اعتبار» به نقل از فارس، مهدیه نوروزیان درباره تعریف بانکداری به عنوان سرویس گفت: عبارت بانکداری به عنوان سرویس دو کاربرد تا حدی متمایز دارد: در کاربرد اول، نوع مدل کسبوکار بانک یا موسسه مالی-اعتباری با تأمینکننده نرمافزاری مورد نظر است. در این حالت به جای اینکه بانک اقدام به تجهیز و راهاندازی سختافزار و نرمافزارهای مورد نیاز بانکداری کند، خدمات زیرساختی مورد نیاز خود را به صورت اجارهای و به عنوان سرویس از تأمینکننده دریافت میکند.
در کاربرد دوم، بانکداری به عنوان سرویس اشاره به پلتفرمی از سرویسهای بانکداری دارد که به صورت API به سایر موسسات مالی-اعتباری ارائه میشوند تا با استفاده از آنها بتوانند خدمات پیچیدهتری به مشتریان خود ارائه کنند.»
نوروزیان با بیان اینکه ارائه راهکارهای بانکی به عنوان سرویس یک ترند جهانی بین شرکتهای نرمافزاری بزرگ این حوزه است، افزود: «شرکتهای بزرگ تأمینکننده راهکارهای بانکی همگی این نیاز را درک کرده و علاوه بر اینکه نرمافزارشان را برای فروش ارائه میدهند، خود اقدام به تأسیس مرکز داده کرده یا با تامینکنندههای ابری مختلفی که در بازار تثبیت شدهاند وارد همکاری شدهاند و نرمافزاری بانکداری خود را به صورت سرویس بر روی بستر آنها ارائه میدهند.»
به گفته او، هدف این سرویسها تسریع و تسهیل عملیات بانکداری در بانکها و مؤسسات مالی- اعتباری است است تا مجبور نباشند برای تأسیس اولیه، هزینه زیادی را صرف برپایی سرورها، انواع تجهیزات و مکانیزمها، حفظ امنیت دادهها و ... کنند.
*تفاوت بانکها با سایر کسبوکارها در حرکت به سمت سرویس
به عقیده نوروزیان، بانکها و سایر کسبوکارها در حرکت به سمت سرویس تفاوت بنیادی ندارند و همانطور که استفاده از خدمات ابری در بسیاری از کسبوکارها رایج شده است، بانکها هم وقتش که فرا رسد به این سمت حرکت میکنند. او اینطور توضیح میدهد: «ملزومات بانکها با سایر کسبوکارها ممکن است در رسیدن زمان این حرکت متفاوت باشد. برای نمونه بانکها برای اینکه بتوانند به یک سرویس ابری اعتماد کنند و از امنیت و دسترسپذیری آن مطمئن شوند، نسبت به سایر کسبوکارها بسیار حساستر هستند. در کشورهایی که تقلب بیشتر است و ریسک دسترسی پرسنل تأمینکننده ابری به دادههای بانک و سوء استفاده از آن هنوز وجود دارد، استقبالی از سمت بانکها دیده نمیشود و ترجیحشان تملک زیرساخت بانکداری است.»
*آینده بانکداری به عنوان سرویس
این کارشناس ارشد بانکداری دیجیتال با اشاره به آینده بانکداری به عنوان سرویس گفت: «اگر رو به آینده نگاه کنیم بانکها اگر بخواهند توانشان را روی خواست مشتری، تحلیل دادهها، طراحی تحول دیجیتال و همه اینها بگذارند منابع محدودی دارند؛ ضمن اینکه حجم زیادی از منابع بانکها در حالت عادی صرف پایداری سرویسهایشان میشود. بنابراین بانکداری به عنوان سرویس بسیاری از دغدغههای بانک را از این لحاظ برطرف کرده و منابع عملیاتی آن را آزاد میکند تا بتوانند روی تحول دیجیتال خدمات خود برای مشتریان تمرکز کنند»
نوروزیان در خصوص لزوم تغییر ذهنیت مدیران برای حضور در این فضا اظهار کرد: «اما این موضوع نیازمند تغییر ذهنیت مدیران ارشد بانک است. معمولاً در بحث بانکداری به عنوان سرویس، ذهنیت به سمت مقایسه هزینهها میرود و صرفهجویی در هزینههای زیرساخت بانکداری عموماً ارزش افزوده مهمی برای بانکها محسوب نمیشود. بلکه ارزش آن در آزاد شدن توان عملیاتی برای تمرکز بر تحول دیجیتال بانک است.»
*مشتریان بانکها چه تغییری احساس خواهند کرد؟
یکی از سوالهایی که پیش میآید این است که با پیاده شدن بانکداری به عنوان سرویس، کاربران نهایی هم تغییری را احساس میکنند؟ نوروزیان برای پاسخ به این سوال به نقش فینتکها اشاره کرد: «در کاربرد اول این مفهوم، که ما از بانکداری به عنوان سرویس فقط به عنوان یک مدل کسبوکار بین بانک و تأمینکننده صحبت میکنیم، مشتری بانک اصلاً متوجه تغییری نمیشود. اما در کاربرد دوم، در حالتی بانک سرویسهای پایه بانکداری را به عنوان یک پلتفرم در اختیار فینتکها قرار دهد و آنها روی این سرویسها ارزشافزوده خلق کنند، در این حالت است که مشتری متوجه تاثیرات آن میشود.»
او در ادامه صحبتهایش از سابقه مفهوم بانکداری به عنوان سرویس در دنیا گفت و چنین توضیح داد: «به شکل مدل کسبوکاری، اولین بار شرکت تمنوس این سرویس را ایجاد کرد و به عنوان اولین شرکت تامینکننده بانکی با مایکروسافت به عنوان ارائه دهنده زیرساخت ابری، شراکت ایجاد کرد و توانست در مکزیک به 10 بانک سرویس زیرساخت بانکداری ارائه دهد و پس از آن این مدل مورد استقبال قرار گرفت.»
*بانکداری باز، بانکداری به عنوان سرویس و بانک دیجیتال چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟
او در ادامه با اشاره به ارتباط بانکداری به عنوان سرویس با بانکداری باز گفت: «در کاربرد اول این مفهوم (به عنوان یک مدل کسبوکاری بین بانک و تأمین کننده)، هیچ ربطی با بانکداری باز ندارد ولی در حالتی که بانک در قالب پلتفرم وارد شود و بخواهد این سرویسها را به موجودیتهای بیرونی ارائه دهد، قاعدتاً این کار را با ارائه API انجام میدهد. از این نظر به بانکداری باز شباهت پیدا میکند اما تفاوت یک پلتفرم بانکداری به عنوان سرویس با یک پلتفرم بانکداری باز در این است که در بانکداری باز، فینتکها از سرویسهایی که بانکها ارائه میکنند، استفاده میکنند تا ارزش جدید برای مشتریان همان بانک خلق کنند و هر مشتری که بخواهد از آن سرویس بهخصوص در آن فینتک استفاده کند، باید در آن بانک سپرده افتتاح کند. اما در حالت پلتفرم بانکداری به عنوان سرویس، سرویسها بدون نام بانک و برای استفاده در دیتابیس مشتریان فینتک ارائه میشوند؛ خدمات نهایی هم با نام و لوگوی موسسه اعتباری به مشتریان همان موسسه داده میشود.»
او در خصوص ارتباط این مفهوم با بانکداری دیجیتال چنین گفت: «در حالتی که بانک بخواهد زیرساخت بانکداریش را از یک تامینکننده به شکل سرویس بگیرد تفاوت چندانی ندارد، صرفاً این زیرساخت ممکن است بانک را از نظر فناوری برای تحول دیجیتال آمادهتر کند، اما در ارائه خدمات دیجیتالیتر به مشتری تفاوت محسوسی وجود ندارد. در کاربرد پلتفرمی این مفهوم، فینتکها نیز وارد شده و با شکلگیری همکاریهای جدید و متنوع وارد ادبیات بانکداری دیجیتال میشویم؛ از این جهت که همکاریهای استراتژیک بیشتری با هدف ارزشآفرینی برای مشتریان بر بستر دیجیتال بیرون از حوزه بانک ترسیم میشود.»