به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از خبرگزاری صدا و سیما ، محمدرضا محسنی با اشاره به برنامه بانک مرکزی برای ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی و عزم دولت افزود: ساماندهی نرخ های سود بانکی نشان می دهد که بانک مرکزی در تحقق سامان بخشیدن به بازار غیرمتشکل پولی مصمم است.

مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه به نقش بازار سرمایه در داد و ستدهای اوراق بدهی اشاره کرد و با تاکید بر اینکه تمامی اوراق باید در این بازار معامله شود، تصریح کرد: در بودجه دولت به منظور تامین مالی انتشار 40 هزار میلیارد تومان صکوک دولتی از طریق بازار سرمایه در نظر گرفته شده و در این زمینه تمامی اوراق سخاب از طریق بازار سرمایه عرضه می شود که تاکنون حدود 7 اوراق سخاب عرضه شده است.

وی با بیان اینکه انتشار اوراق صکوک ارزی در بازار سرمایه به عنوان یکی از راهکارهای تامین مالی ارزی در نظر گرفته شده است، بیان کرد: با توجه به اینکه بین المللی سازی بازار سرمایه در دستور کار است، اولین اولویت سمات افزایش سطح زیرساخت ها، رویه ها و فرآیندها برای ایجاد و توسعه تعاملات بین المللی است.

محسنی گفت: ساماندهی بازارغیرمتشکل پولی این پیام را می دهد که زمینه هدایت بخشی از پس اندازهای مردم به سمت بازار سرمایه فراهم شود.
در این حال با انضباط بخشیدن به بازار پول بخشی از نقدینگی می تواند وارد بازار سرمایه شود.

مدیرعامل سمات، رونق بخشی به بازار بدهی در کنار بازار سهام و آزادسازی سهام عدالت را باعث تقویت بازار سرمایه دانست و یکی از رسالت‌های اصلی سازمان بورس را حفظ حقوق عموم سرمایه گذاران و به ویژه سرمایه گذاران خرد اعلام کرد.

وی افزود:‌ ارکان بازار سرمایه خود را متعهد می دانند که در جهت شفافیت و کارآیی بیشتر بازار اطلاعات لازم را به درستی در اختیار سرمایه گذاران قرار دهند.

محسنی ادامه داد: تلاش تمامی ارکان بازار سرمایه در این است که سرمایه گذاران بر اساس اطلاعات صحیح و شفاف تصمیم گیری کنند.
محسنی یکی از چالش های پیش روی بازار سرمایه را مواجهه با ریسک های مختلف دانست و گفت :‌ لازم است که افشای اطلاعات توسط ناشران در کوتاه ترین زمان ممکن و با سرعت و دقت لازم انجام شود تا از توقف طولانی مدت نمادها جلوگیری شود.

وی یکی از راهکارهای پوشش ریسک اعتباری را بحث صندوق تضمین تسویه دانست و گفت : سمات پیشنهاد اصلاحاتی در دستورالعمل مزبور را به سازمان بورس ارائه داده که در صورت تصویب می توان شاهد بهبود کارآیی این روش بود.

مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه ( سمات) پیاده سازی فرآیندهای استاندارد برای حل چالش های پیش روی بازار سرمایه و بهبود رویه ها و فرآیندها را الزامی خواند و بیان کرد:‌ کارگزاران بورسی نیز در زمینه ریسک اعتباری باید در حد توان مالی و کفایت سرمایه اقدام کنند که با اجرای طرح حد اعتباری با همکاری سازمان بورس می توان به بهبود وضع اعتباری بازار امیدوار بود.

پرداخت سود 140هزار سرمایه‌گذار در 10 سال

مدیر توسعه و روابط بین‌الملل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی گفت: در 10 سال اخیر سود سهام 140 هزار نفر از سرمایه گذاران و سهامداران از طریق سمات پرداخت شده است.
محمدسجادسیاهکارزاده مدیر توسعه و روابط بین‌الملل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه که به اختصار «سمات»گفته می‌شود از رویه پرداخت سود توسط این شرکت و تلاش برای تبدیل یک دستورالعمل به قانون گفت و اینکه توانسته اند در 10 سال سود سهام 140 هزار از سهامداران را از طریق سمات پرداخت کنند.
وی افزود: در حال‌حاضر پرداخت سود دو رویه دارد، سود اوراق‌های با درآمد ثابت مانند انواع صکوک ، گواهی سپرده، اسناد خزانه با این توضیح که،اسناد خزانه دارای سود توزیعی نبوده و دارندگان آن صرفا مبلغ اسمی اوراق را در سررسید دریافت می‌کنند و سودسهام که سود همه اوراق منتشرشده در بازار سرمایه توسط سمات به دارندگان این اوراق پرداخت می‌شود.
اطلاعات دارندگان اوراق در روز سررسید از سیستم پس از معاملات دریافت، در سامانه‌های مربوطه بارگذاری و با استفاده از سامانه پرداخت چندبانکی (سپاس) در تعامل با بانک‌های عامل به حساب دارندگان اوراق واریز می شود.
اما در مورد سود سهام، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به دنبال دریافت درخواست ناشران متقاضی قراردادی با آنان جهت توزیع سود منعقدکرده و طبق برنامه زمان بندی پس از آماده سازی فهرست و اطلاعات بانکی سهامداران اقدام به توزیع سود به سهامداران می‌کند.
وی افزود : یکی از اقداماتی که سپرده‌گذاری مرکزی می‌تواند به عنوان خدمات خود ارائه کند اقدامات شرکتی از جمله توزیع سود سهام است. در حال حاضر فرآیند توزیع سود سهام فارغ از علل و عوامل آن ، از منظر سهامداران و سرمایه‌گذاران بورسی مطلوب تلقی نمی شود و مطالبه‌ای در میان سهامداران و در دوران پسابرجام از سوی سرمایه‌گذاران خارجی برای متولی گری توزیع سود به صورت متمرکز و توسط سپرده‌گذاری مرکزی وجود دارد.
با توجه به وجود این مطالبه، شرکت سپرده‌گذاری
دو برنامه را در دستور کار داشته است ، اول اینکه امکان مشاهده مطالبات سهامداران را در کنار دارایی‌هایشان فراهم کند. یعنی همانطور که با استفاده از سیستم وضعیت دارایی (IPS) سهامداران می‌توانند وضعیت دارایی خود را به روز مشاهده کنند بتوانند سایر مطالبات خود از جمله میزان سود سهام را نیز یکپارچه ببینند و دیگر اینکه سپرده‌گذاری با همکاری ناشر سود سهام را طبق ضوابط همچون سایر اوراق با درآمد ثابت به حساب سهامداران واریز کند.
سیاهکارزاده درباره اینکه چرا تاکنون درخصوص تمامی شرکت‌ها تجمیع سود اجرایی نشده است؟ اظهار داشت : اجرایی شدن هر برنامه و پدیده‌ای زمانی ممکن می‌شود که به قول اهل علم مقتضی موجود و مانع مفقود باشد یعنی زیرساخت‌های فنی، قانونی و کسب و کار فراهم و موانع و ملاحظاتی نیز در این زمینه وجود نداشته باشد.
در برنامه توزیع سود نیز ابتدا باید زیرساخت قانونی محکم و لازم الاجرا برای همه طرف‌های درگیر در این برنامه فراهم شود. در حال حاضر طبق ماده 37 دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار، «ناشران پذیرفته شده در بورس، موظف هستند جهت تسهیل امور سهامداران، حداکثر تا یک سال پس از درج اوراق بهادار خود در فهرست نرخ‌های بورس، انجام همه اقدامات شرکت از جمله توزیع سود را به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سهامی عام) واگذار کنند.
سیاهکارزاده گفت : متأسفانه این امر و بند قانونی آن، تاکنون اجرایی و به هر دلیلی پیگیری نشده است که می?توان از دلایل آن به مواردی از جمله لزوم استانداردسازی و نظارت جدی بر وظایف ناشران در این حوزه و تعامل بیشتر ناشران با ارکان بازار سرمایه اشاره کرد.
به منظور تقویت زیرساخت قانونی، شرکت سپرده‌گذاری هنگام تهیه پیش نویس لایحه قانون برنامه ششم توسعه، موادی را در جهت بهبود فرآیند اقدامات شرکتی از جمله توزیع سود پیشنهاد کرد که متأسفانه تا تصویب نهایی در مجلس ، برخی بندها به دلایلی حذف شده و مواد دیگری از جمله ارائه خدمات مربوط به اقدامات شرکتی مثل افزایش سرمایه به صورت الکترونیک و غیرکاغذی به تصویب رسید که با توجه به رویکرد مثبت سازمان در این زمینه امید است بتوان بخش قانونی را در اصلاحیه قانون بازار اوراق بهادار تقویت کرد.
وی درباره اینکه برخی ازسهامداران خرد‌ در انتقاد به روند دریافت سود سهام شرکت‌ها خواستار تجمیع در سمات هستند ؛ مزایای این کار را به این شرح اعلام کرد :
• متمرکزسازی توزیع سود که از سردرگمی سهامداران جلوگیری می‌شود (به جای دریافت سود از چندین ناشر به صورت جداگانه.)

• بهبود شفافیت در زمینه عملکرد ناشران در رابطه با پرداخت مطالبات سهامدارای و امکان استیفای بهتر حقوق سهامداران.

• امکان معرفی یک حساب بانکی سهامدار برای همه سودهای دریافتی (نیاز به بازگشایی چندین حساب بانکی بنا به اعلام ناشر نخواهد بود.)

• بهبود کیفیت توزیع سود و امکان کاهش زمان توزیع سود (در حال حاضر گاهی تا هشت ماه بعد از مجمع هنوز سود به طور کامل پرداخت نشده است.)

مدیر توسعه و روابط بین‌الملل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ادامه داد : عمده ترین مشکلات سهامداران در دریافت سود شامل نبود وحدت رویه در زمینه توزیع سود، طولانی بودن زمان توزیع سود، لزوم معرفی حساب‌های بانکی مختلف به ازای هر یک از ناشران، اطلاع رسانی به طرق مختلف و در مواردی نامناسب و غیره بوده است.
وی گفت : در 10 سال اخیر حدود 29 ناشر پرداخت سود خود را از طریق سمات انجام داده اند.
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اگرچه مرجع اطلاعات و دارایی سهامداران است و می‌توان گفت آنچه در رابطه با دارایی سرمایه‌گذاران اصالت دارد، اطلاعات سیستم ثبت سپرده‌گذاری است، اما در رابطه با سود تقسیمی چون این امر مبتنی بر تصمیم مجمع سهامداران آن شرکت و خارج از فرآیند جاری بازار است ، اطلاعات آن به صورت پراکنده در اختیار ناشران قرار می‌گیرد.
سیاهکارزاده گفت : اگرچه این اطلاعات از طریق کدال منتشر می‌شود اما چنانچه لازم باشد مطالبات به صورت متمرکز اطلاع رسانی شود و سپس پرداخت سود تحقق یابد ، باید یک کانال ارتباطی مناسب میان ناشران و سمات شکل گیرد.
هم در زمینه اعلام وضعیت دارایی و هم توزیع سود در سمات ، سامانه‌هایی اختصاصی وجود دارد که در صورت اجرایی شدن این طرح باید تغییراتی در این سامانه‌ها رخ دهد و بدیهی است زمانی که ملاحظات قانونی و هماهنگی‌های لازم با همکاری سازمان بورس با ناشران اتفاق افتد در زمانبندی مشخص می‌توان زیرساخت‌ها را تکمیل کرد.
وی گفت: در کنار این مسائل ، تکمیل و احراز صحت اطلاعات بانکی سهامداران هم لازم است که این امر در حال حاضر با تلاش‌های صورت گرفته با همکاری کارگزاران و استعلام شماره شبای حساب بانکی از سامانه بانک مرکزی صورت می‌گیرد. همچنین در خصوص این برنامه ضمانت‌های اجرایی نیز در صورت ارائه نکردن بموقع اطلاعات یا واریزنشدن وجوه و غیره باید پیش بینی شود تا از هر گونه خللی در کار جلوگیری به عمل آید.
سیاهکارزاده گفت : شرکت سپرده‌گذاری تاکنون سه سامانه مختلف را در دوره‌های زمانی متفاوت در این زمینه طراحی و پیاده سازی کرده که در نهایت در حال حاضر سامانه دانش ، پلتفرم ارائه خدمات توزیع سود و به طور کلی اقدامات شرکتی است.
این سامانه در زمینه امور پرداخت وجه با سامانه متمرکز چندبانکی با نام سپاس مرتبط است و بخشی از عملیات یعنی عملیات پرداخت از آن طریق انجام می‌شود.