به گزارش پایگاه خبری «عصر اعتبار» به نقل از ایبِنا، هفته گذشته احسان خاندوزی؛ وزیر امور اقتصادی و دارایی کشورمان در حاشیه دیدار با محمد سامر الخلیل وزیر اقتصاد و تجارت و ایاد الخطیب وزیر ارتباطات و فناوری سوریه از تاسیس «بانک و بیمه مشترک ایران و سوریه» خبر داد. این در حالی است که به گفته متولیان اقتصادی کشورمان در حوزه تجارت و سرمایه گذاری، سوریه بازار بسیار بکری است که همکاری تجاری و مالی با این کشور، فرصت بسیار خوبی را در اختیار شرکت‌ها، تولید کنندگان، سرمایه گذاران و تجار ایرانی قرار خواهد داد.

وزیر اقتصاد کشورمان در همین نشست به جزئیات همکاری مشترک دو کشور با حضور کنسرسیومی از شرکت‌های بیمه ایرانی هم اشاره و اعلام کرد: «با همکاری طرف سوری درصدد تأسیس یک بانک مشترک به نسبت سهامداری 60 درصد طرف ایرانی و 40 درصد طرف سوری هستیم تا با توجه به اراده دو کشور در افزایش تجارت و سرمایه گذاری، شاهد سهولت بیشتری در نقل و انتقالات مالی و بانکی وبیمه‌ای باشیم.»

از سوی دیگر، محمدرضا فرزین؛ رئیس کل بانک مرکزی ایران نیز با توجه به اهمیت برقراری ارتباط با کشور‌های همسایه و هم‌پیمان و همچنین اجرای سیاست‌های دیپلماسی منطقه‌ای در نشست جداگانه‌ای با این هیات سوری بر افزایش همکاری‌های پولی و بانکی دو کشور و جایگزینی ارز‌های ملی در مبادلات تجاری و اقتصادی تاکید کرد و گفت: «همکاری‌های پولی و بانکی میان ایران و سوریه با جدیت دنبال شده و در کوتاه مدت افزایش خواهد یافت. بر این اساس افزایش روابط بانکی، تجاری و سرمایه‌گذاری‌های مشترک در دستور کار جدی تهران و دمشق قرار دارد.»

به گفته رئیس کل بانک مرکزی کشورمان یکی از راهبرد‌های مهم ایران در توسعه همکاری‌های تجاری با کشور‌های همسایه، جایگزینی ارز‌های ملی در مناسبات پولی بانکی و افزایش حجم مبادلات تجاری و اقتصادی است که بانک مرکزی برای تحقق این اهداف از اراده و آمادگی مطلوبی برای توسعه بانکداری الکترونیک برخوردار است.

بی تردید سهولت استفاده از فرصت‌های سرمایه گذاری و تجارت در بازار سوریه با توجه به توافق‌های صورت گرفته، می‌تواند برای بسیاری از شرکت‌های ایرانی جذاب باشد و قدرت صادراتی و ارزآوری آن‌ها را افزایش داده و نفوذ آن‌ها را در کشور‌های همسایه و منطقه بالا ببرد.

عزم جدی دولت برای توسعه همکاری‌های پولی و بانکی

در همین راستا علی‌اصغر زبردست، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران و سوریه در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا اظهار کرد: موضوع تاسیس بانک و بیمه مشترک بین دو کشور مدت‌هاست که مطرح بوده، اما این بار با جدیت دولت و متولیان پولی و بانکی کشورمان شاهد بررسی و پیگیری موضوع و توسعه این بخش هستیم.

وی با اشاره به برقراری پیمان پولی فی‌مابین تاکید کرد: قطعا با ایجاد روابط پولی و بانکی بر پایه ارز‌های ملی دو کشور می‌توان به رشد و توسعه روابط تجاری و بازرگانی امیدوارتر بود. به ویژه آنکه بازار سوریه، بازار بسیار خوب و وسیعی برای بخش خصوصی است که تجار و بازرگانان می‌توانند در صورت مهیا شدن بستر‌ها و زیرساخت‌های مناسب، از آن به بهترین شکل استفاده کنند.

با توجه به اظهارات این عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران و سوریه می‌توان پیش بینی کرد، در صورت راه‌اندازی «بانک و بیمه مشترک ایران و سوریه»، بازاری بزرگ و متنوع برای تجار و فعالان اقتصادی کشورمان مهیا می‌شود تا ضمن توسعه تجارت با این کشور، بحث دلارزدایی بر پایه معاملات با استفاده از ارز ملی دو کشور انجام شود.

جزئیات راه‌اندازی بانک مشترک

از سوی دیگر می‌توان به عملی شدن توافقات ایران و سوری در نشست اخیر بسیار امیدوار بود، چراکه حسین اکبری؛ سفیر ایران در سوریه نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا با تاکید بر توسعه روابط تجاری و بانکی با این کشور و راه اندازی بانک و بیمه مشترک ایران و سوریه اعلام کرد: با توجه به توافق روسای جمهور دو کشور قرار بر این شد تا دلار از معاملات حذف و مبادلات تجاری با ارز‌های ملی انجام شود. بر این اساس تشکیل بانک مشترک را در دستور کار قرار گرفت که در حال حاضر دو بانک نیز در حال راه اندازی است تا انتقال مالی و جذب سرمایه را هر چه سریعتر صورت دهند.

وی ادامه داد: پلتفرم‌هایی که بانک مرکزی کشورمان طراحی کرده نیز مورد آزمایش و توافق طرفین قرار گرفته تا بتوان در قالب نظام پایاپای نیز فرایند نقل و انتقال مالی را انجام داد. قطعا با برطرف شدن مشکلات و موانع موجود، بخش خصوصی و حتی سرمایه گذار خارجی هم با توجه به زمینه‌های بکر اقتصادی سوریه، استقبال خوبی از آن خواهد کرد.

اکبری به بحث دلارزدایی و توافق مبنی بر استفاده از پول ملی دو کشور نیز اشاره کرد و گفت: براساس توافق طرفین مقرر شد که دلار از معاملات حذف و مبادلات تجاری با پول ملی دو کشور انجام شود. در همین راستا نخست وزیر سوریه با ابلاغ رسمی، این اجازه را داد تا زوار ایرانی هم بتوانند مثل شهروندان سوری از لیر استفاده کنند. این نخستین گامی بود که روسای جمهور دو کشور در خصوص آن توافق کردند که در روز‌های گذشته اجرایی و عملیاتی نیز شده است.

آمار تجارت ایران و سوریه چقدر است؟

براساس این گزارش، میزان صادرات محصولات مختلف از ایران به سوریه در سال 1401 نسبت به سال 1400 با افزایش حدود 11 درصدی مواجه شده که درآمد ارزی آن نیز تقریباً به همین میزان رشد پیدا کرده است. این در حالی است که فعالان تجاری بر این باورند که ایران و سوریه ظرفیت این را دارند تا حجم تجارت خود را حتی به یک میلیارد دلار در سال هم برسانند.

براساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، در 12 ماهه سال گذشته 146 هزار و 947 تن انواع محصولات مختلف به ارزشی بالغ بر 241 میلیون و 740 هزار دلار  از ایران به سوریه صادر شده که از نظر درآمد ارزی 10.76 درصد افزایش را نسبت به سال 1400 نشان می‌دهد. در همین بازه زمانی 214 هزار و 811 تن انواع محصولات مختلف در هفت ردیف تعرفه مختلف به ارزشی بالغ بر 28 میلیون و 514 هزار دلار از سوریه به ایران وارد شده که با کاهش 5.2 درصدی نسبت به سال 1400 مواجه شده است. البته مجموع مبادلات تجاری دو کشور در سال گذشته به  270 میلیون و 254 هزار دلار می‌رسد که در قیاس با حدود 248 میلیون دلار تجارت سال 1400، رشد 8.8 درصدی را نشان می‌دهد.

در نتیجه می‌توان گفت تراز تجاری ایران با سوریه همواره مثبت بوده و بررسی وضعیت صادرات و واردات ایران به کشور سوریه در 6 سال اخیر نشان می‌دهد، ارزش دلاری صادرات ایران بالاتر از وارداتی بوده که از این کشور صورت گرفته است.